SS Oriana był ostatnim liniowcem zamówionym przez Orient Steam Navigation Company. Był również jednym z najwspanialszych i najszybszych statków pasażerskich swoich czasów. Przez lata służył na trasie między Wielką Brytanią a Australią, po czym wykorzystywano go jako wycieczkowiec, a swoją karierę zakończył jako pływający hotel. Zezłomowano go po zatonięciu z powodu sztormu.
Geneza i budowa
W powojennej rzeczywistości lat 50. XX wieku, wzmożona emigracja z Europy, zwłaszcza do Australii, stworzyła zapotrzebowanie na szybkie i duże statki pasażerskie. W odpowiedzi na te potrzeby, brytyjska firma Orient Steam Navigation Company podjęła decyzję o budowie nowej jednostki flagowej, która zastąpiłaby starsze statki SS Orontes i RMS Orion. Nowy statek miał nie tylko sprostać rosnącemu popytowi na podróże, ale także skrócić czas rejsu na antypody. Kontrakt na budowę powierzono w 1956 roku renomowanej stoczni Vickers-Armstrong w Barrow-in-Furness w Anglii.
Stępkę pod budowę jednostki, oznaczonej numerem stoczniowym 1061, położono 18 września 1957 roku. Projekt, za który odpowiadał architekt morski Charles F. Morris, zakładał szereg innowacyjnych rozwiązań, w tym szerokie wykorzystanie aluminium w konstrukcji nadbudówek, co pozwoliło na znaczną redukcję masy i poprawę stateczności. Budowa pochłonęła, w zależności od źródeł, od 12,5 do 14 milionów funtów szterlingów (współcześnie od 388,2 mln do 434,8 mln funtów szterlingów). Uroczyste wodowanie statku odbyło się 3 listopada 1959 roku, a matką chrzestną została księżniczka Aleksandra. Po zakończeniu prac wyposażeniowych, SS Oriana została oficjalnie przekazana armatorowi i weszła do służby 3 grudnia 1960 roku.
W momencie wejścia do służby, SS Oriana imponowała swoimi rozmiarami i osiągami, co czyniło ją jednym z najnowocześniejszych liniowców na świecie. Dysponowała tonażem 41 910 GRT i miała 245,1 m długości, 29,6 m szerokości i zanurzenie 9,6 m. Napęd stanowiły dwa zespoły turbin parowych Pametrada o łącznej mocy 80 000 KM, które zapewniały prędkość maksymalną 30,64 węzła na próbach, oraz służbową 27,5 węzła. W momencie zbudowania statek mógł zabrać na pokład 688 pasażerów w klasie pierwszej i 1496 w klasie turystycznej. Załoga liczyła 980 osób. W toku eksploatacji, w 1973 roku statek przebudowano, aby zabierał 1750 pasażerów w jednej klasie i 780 członków załogi. Dzięki swojej prędkości, Oriana była w stanie skrócić podróż z Londynu do Sydney do zaledwie trzech tygodni, ustanawiając nowy standard na tej trasie. Tym co najbardziej wyróżniało Orianę na tle innych jednostek była jej bardzo charakterystyczna zabudowa rufy.
Eksploatacja
Dziewiczy rejs SS Oriana rozpoczął się 3 grudnia 1960 roku z Southampton. Trasa wiodła przez Morze Śródziemne, Kanał Sueski, Ocean Indyjski do portów w Australii, a następnie przez Pacyfik do zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej. Przez pierwsze lata statek pływał w charakterystycznym dla Orient Line malowaniu kadłuba w kolorze kukurydzianym. W 1962 roku doszło do nietypowego incydentu. Liniowiec zderzył się z amerykańskim lotniskowcem USS Kearsarge. Mimo uszkodzeń, obie jednostki pozostały w eksploatacji.
W 1966 roku, w wyniku pełnej fuzji Orient Line z P&O (Peninsular and Oriental Steam Navigation Company), Oriana przeszła pod nową banderę, a jej kadłub przemalowano na biało. Wzrost popularności transportu lotniczego w latach 70. spowodował spadek rentowności regularnych linii pasażerskich. W odpowiedzi na zmieniające się trendy rynkowe, w 1973 roku Oriana została przekształcona w jednoklasowy statek wycieczkowy. Zdemontowano podział na klasy, a wnętrza zmodernizowano, aby lepiej odpowiadały potrzebom turystów.
Od 1981 roku aż do wycofania ze służby w P&O, portem macierzystym Oriany było Sydney. Stamtąd odbywała rejsy wycieczkowe po Pacyfiku i Azji Południowo-Wschodniej, zdobywając ogromną sympatię i status ikony australijskich wód. 27 marca 1986 roku, po 26 latach owocnej służby, uznano, że statek nie przystaje już do nowoczesnych standardów floty P&O i został wystawiony na sprzedaż.
Pływający hotel
W 1986 roku SS Oriana została zakupiona przez japońską firmę Daiwa House Sales. Nowy właściciel postanowił dać statkowi drugie życie, przekształcając go w stacjonarną atrakcję turystyczną. Po niezbędnych adaptacjach, w 1987 roku Oriana została zacumowana w Beppu na japońskiej wyspie Kiusiu, gdzie pełniła funkcję pływającego hotelu i muzeum.
Ta rola trwała do 1995 roku, kiedy to przynoszący straty statek został odsprzedany chińskiej firmie. Oriana została przeholowana najpierw do Szanghaju, a następnie do Dalian. W Chinach kontynuowała swoją karierę jako hotel, centrum wystawiennicze i atrakcja turystyczna. Mimo upływu lat, jej klasyczna sylwetka wciąż przyciągała zwiedzających.
Zatonięcie
Spokojna emerytura liniowaca dobiegła końca w czerwcu 2004 roku. Podczas gwałtownego sztormu, który nawiedził port w Dalian, Oriana zerwała się z cum i została poważnie uszkodzona. Kadłub uległ rozszczelnieniu, co doprowadziło do częściowego zalania wnętrza. Mimo prób ratunku, uszkodzenia okazały się zbyt rozległe, a koszty naprawy zbyt wysokie. Kilka tygodni po sztormie, pozbawiona odpowiedniego nadzoru Oriana zatonęła przy nabrzeżu.
Wrak statku został ostatecznie sprzedany na złom. 13 maja 2005 roku kadłub Oriany został przeholowany do stoczni złomowej w Zhangjiagang w Chinach. Tym samym zakończyła się historia jednego z najsłynniejszych liniowców XX wieku.
Subskrybuj nasz newsletter!
Co tydzień, w naszym newsletterze, czeka na Ciebie podsumowanie najciekawszych artykułów, które opublikowaliśmy na SmartAge.pl. Czasem dorzucimy też coś ekstra, ale spokojnie, nie będziemy zasypywać Twojej skrzynki zbyt wieloma wiadomościami.
