Katastrofa lotu Aloha Airlines 243 (1988)

Lot Aloha Airlines 243 28 kwietnia 1988 roku miał być kolejnym, rutynowym lotem Boeinga 737-297 (N73711) linii Aloha Airlines między hawajskimi lotniskami. Nic nie zwiastowało, że w trakcie lotu dojdzie do nagłej dekompresji, w wyniku której oderwana zostanie znaczna część poszycia kadłuba. Mimo uszkodzeń, samolot bezpiecznie wylądował, chociaż śmierć poniosła jedna z stewardess.

Rutynowy lot i katastrofa

Boeing 737-297 o numerze N73711 i nazwie własnej Queen Liliuokalani trafił do eksploatacji 9 kwietnia 1969 roku. Maszyna została kupiona przez linie lotnicze Aloha Airlines, które były głównym użytkownikiem samolotu przez większość jego kariery. W okresie od lutego 1981 do listopada 1983 roku samolot wykorzystywany był tymczasowo przez linie Air California i AirCal.

Aloha Airlines 243

Był to typowy Boeing 737 pierwszej generacji, oblatanej w połowie lat 60. Maszyna miała 30,5 m długości i 28 m rozpiętości skrzydeł, a maksymalna masa startowa wynosiła 58 100 kg. Napęd zapewniały dwa silniki Pratt & Whitney JT8D, zapewniające prędkość maksymalną około 876 km/h. W maksymalnej konfiguracji samolot mógł zabrać na pokład 136 pasażerów.

Feralnego 28 kwietnia 1988 roku maszyna wystartowała o godzinie 13:25 z lotniska Hilo na Hawajach, a celem lotu był port lotniczy Honolulu. Na pokładzie samolotu znajdowało 90 pasażerów i 5 członków załogi. Około godziny 13:48 maszyna osiągnęła wysokość przelotową 7300 m. W tym momencie pasażerowie w przedniej części kabiny zauważyli na ścianach kadłuba pęknięcia, które nagle powiększyły się, co doprowadziło do powstania wyrwy w kadłubie.

Aloha Airlines 243

Doszło do nagłej dekompresji, która wyrwała najpierw fragment dachu, a następnie całe poszycie górnej części kadłuba za kokpitem na długości 5,6 metra. W wyniku dekompresji z wnętrza maszyny została wyssana stewardessa Clarabelle Lansing. Jej ciała nigdy nie odnaleziono.

Zaraz po dekompresji, kapitan Robert Schornstheimer (mający nalot 8500 godzin) i drugi pilot Madeline Tompkins (mająca nalot 3500 godzin) podjęli decyzję o obniżeniu lotu do pułapu pozwalającego na normalne oddychanie, oraz poinformowali o zdarzeniu wieżę kontroli lotów na lotnisku Kahului. Maszyna była bardzo poważnie uszkodzona, ale mimo to zachowała sztywność konstrukcji i utrzymała się w powietrzu.

Aloha Airlines 243

Zaledwie 10 minut po zdarzeniu, samolot wylądował na lotnisku Kahului o godzinie 13:58. Oprócz Clarabelle Lansing nikt z pasażerów nie zginął ponieważ wszyscy byli przypięci pasami, jednak 65 osób odniosło obrażenia, w tym obie pozostałe stewardessy. Skala uszkodzeń była tak duża, że załoga lotniska Kahului i kontrolerzy lotu nie mogli uwierzyć, że samolot wylądował.

Śledztwo i wnioski

Natychmiast rozpoczęto śledztwo, które miało wykazać przyczynę tak nietypowego i nagłego zdarzenia. Eksplozywne dekompresje były wyjątkowo rzadkim zdarzeniem, a jeśli występowały, nie prowadziły do aż tak dużych zniszczeń, zwłaszcza, że Boeingi 737-200 zaprojektowano tak, aby w razie dekompresji nie doszło do uszkodzenia większej części kadłuba.

Aloha Airlines 243

Śledczy ustalili ostatecznie, że powodem katastrofy było zmęczenie materiału oraz korozja elementów konstrukcji samolotu. N73711 był intensywnie eksploatowany przez wiele lat, wykonując loty w rejonie Hawajów, gdzie panuje duża wilgoć, co przyśpiesza pojawianie się korozji. Po tak długiej eksploatacji, mikropęknięcia poszycia były czymś spodziewanym, ale jak się okazało, skala zużycia maszyny była większa niż sądzono.

Uznano również, że chociaż pod względem konstrukcji samolot miał być “odporny” na rozerwanie kadłuba – nagła dekompresja miała według założeń doprowadzić jedynie do wyrwania fragmentu poszycia i natychmiastowego wyrównania ciśnienia, doszło do nieprzewidzianego zbiegu czynników. Przede wszystkim samolot był bardziej zużyty niż powinien, a dodatkowo do pęknięcia doszło dokładnie na znajdująca się obok 5 rzędu foteli stewardessą. Gdy została ona wyssana z kadłuba, na chwilę zablokowała wyrwę, co doprowadziło do wzrostu ciśnienia i powiększenia pęknięcia.

Aloha Airlines 243

Śledczy uznali, że chociaż powodem katastrofy było zmęczenie konstrukcji, obsługa naziemna powinna była lepiej sprawdzać samoloty przed lotem, aby wykryć ewentualne pęknięcia w poszyciu, przekraczające normy dla tak starych samolotów. Zalecono więc bardziej rygorystyczne przestrzeganie procedur sprawdzania samolotów przed lotem.

N73711ze względu na skale uszkodzeń i wiek, nie nadawał się do naprawy, w związku z czym został rozebrany na miejscu. Co ciekawe, rok później doszło do dosyć podobnego wypadku podczas lotu United Airlines 811. W tym przypadku przyczyną katastrofy był jednak błąd konstrukcyjny.

Historia lotu Aloha Airlines 243 stała się inspiracją dla twórców filmu Cudowne Ocalenie z 1990 roku.