Wraki japońskich okrętów podwodnych I-201 i I-401

Wraz z zakończeniem II wojny światowej, Amerykanie przejęli japońskie okręty wojenne, które przetrwały wojnę. Część z nich poddano intensywnym oględzinom i badaniom. Po ich zakończeniu, niepotrzebne już okręty albo zezłomowano, albo zatopiono. Taki los spotkał m.in. okręty podwodne I-201 i I-401, zatopione w 1946 roku u wybrzeży Hawajów.

I-201

Okręty podwodne typu I-201 były zaliczane do tzw. szybkich okrętów podwodnych, zaprojektowanych pod koniec II wojny światowej. Ich zadaniem miało być polowanie na amerykańskie okręty wojenne blisko Japonii. Dysponując dużą prędkością aż 19 węzłów pod wodą, miały ograniczony zasięg, który uniemożliwiał im odbywanie długich patroli.

Planowano budowę przynajmniej 23 okrętów tego typu, ale ostatecznie powstały tylko 3 – I-201, I-202 i I-203. Pierwszą jednostką typu był I-201, którego budowę rozpoczęto 1 marca 1944 roku, wodowanie miało miejsce 22 lipca 1944 roku, a prace wyposażeniowe trwały do 2 lutego 1945 roku. Do sierpnia okręt brał udział w ćwiczeniach i przygotowaniach do służby liniowej, ale ostatecznie nigdy nie wykonał patrolu bojowego (tak jak i pozostałe okręty typu). Został poddany Amerykanom 2 września 1945 roku.

Po zakończeniu wojny, okręt przepłynął na Hawaje, gdzie poddano go intensywnym oględzinom i badaniom, ponieważ jednostka ta zdecydowanie różniła się od wcześniejszych japońskich konstrukcji. Ze względu na ustalenia traktatu pokojowego, wszystkie przejęte przez US Navy japońskie okręty miały zostać udostępnione rosyjskiej flocie, w celu zapoznania się z ich technologią. Pogarszająca się sytuacja międzynarodowa i ryzyko wybuchu wojny między USA a ZSRR sprawiły, że podjęto decyzję o zatopieniu przejętych jednostek, aby nie trafiły w rosyjskie ręce.

I-201 został zatopiony 23 maja 1946 roku niedaleko Pearl Harbor przez torpedę Mark 18 wystrzeloną z okrętu podwodnego USS Queenfish (SS-393). Wrak odkryto ponownie podczas przeszukiwania dna w lutym 2009 roku. Po raz kolejny wrak zbadano w listopadzie 2023 roku.

I-401

Okręty podwodne typu I-400 klasyfikowane były jako jednostki specjalne, ale bardziej znane sa jako tzw. podwodne lotniskowce. Z planowanych 18 jednostek, 3 ukończono. Jedną z nich był I-401. Został on przejęty przez Amerykanów wraz z końcem II wojny światowej i wysłany na Hawaje w celu przeprowadzenia prób i oględzin. Niepotrzebny okręt podzielił los pozostałych jednostek, które nie miały być udostępnione ZSRR.

I-401 został zatopiony 31 maja 1946 roku niedaleko Pearl Harbor przez torpedę Mark 18 wystrzeloną z okrętu podwodnego USS Puffer (SS-268). Co ciekawe, torpedę wystrzelono na podstawie wskazań radaru okrętu podwodnego USS Steelhead (SS-280).

Wrak odnaleziono w marcu 2005 roku, a po raz kolejny zbadano go w listopadzie 2023 roku.

Poniższy film przedstawia wraki obu okrętów, sfilmowane w listopadzie 2023 roku przez załogę amerykańskiego statku badawczego EV Nautilius.