Historia wojny w Korei w latach 1950-1953 to bardzo mało popularny temat w Polsce. Wydarzenia w Azji chociaż miały olbrzymi wpływ na sytuację polityczną na całym świecie na początku Zimnej Wojny traktowane są jako konflikt, o którym wielu chciałoby zapomnieć. Max Hastings w swojej książce Wojna Koreańska – Wielki konflikt 1950-1953 podjął się trudnego zadania opisania tej wojny.
Wojna w Korei to skomplikowany i trudny temat. Konflikt między Północną i Południową Koreą, w który aktywnie włączyli się Amerykanie, Chiny oraz ONZ dla jednych był walką o przetrwanie a dla innych życiowym wyzwaniem i misją. Amerykanie widzieli w tej wojnie początkowo nadzieję na pokonanie komunizmu, a potem chcieli o niej jak najszybciej zapomnieć. Rosjanie przypatrywali się temu konfliktowi z boku, umacniając równocześnie swoją pozycję w Europie. Chiny natomiast z obserwatora przerodziły się w aktywnego uczestnika wojny, która sprawiła, że ignorowany przez lata kraj dołączył do grona światowych mocarstw. Dla Koreańczyków wojna ta była przypieczętowaniem trwającego po dziś dzień podziału ich kraju. Niewiele brakowało również, aby wojna w Korei z konfliktu lokalnego przerodziła się zarówno w wojnę światową jak i konflikt atomowy.
Ze względu na złożoną historię konfliktu jak i kwestie polityczne, o wojnie w Korei wielu żołnierzy, polityków i nawet historyków chciało szybko zapomnieć. Przez lata opisy działań wojennych na Półwyspie Koreańskim nie doczekała się więc należytego opracowania. Sytuacja zmieniła się w 1987 roku, gdy brytyjski dziennikarz i historyk Max Hastings napisał książkę The Korean War.
Jego publikacja była pierwszą tak kompleksową pozycją omawiającą wydarzenia w Korei. W Polsce książka ta pojawiła się po raz pierwszy w 2010 roku, a w 2024 roku do księgarń za sprawą Wydawnictwa Literackiego trafiło drugie wydanie publikacji.
Autor chociaż jest Brytyjczykiem, postanowił przedstawić w swojej pracy zarówno brytyjskie jak i amerykańskie spojrzenie na konflikt. Nie zabrakło również relacji i opinii południowokoreańskich oraz chińskich uczestników konfliktu. Już we wstępie Hastings zaznacza jednak, że nie znajdziemy w jego książce spojrzenia mieszkańców Korei Północnej.
W latach 80. Korea Północna była na tyle zamkniętym krajem, że dotarcie tam i pozyskanie wiarygodnych, albo pozbawionych nadmiernej propagandy informacji historycznych było niemożliwe. Co istotne sytuacja nie zmieniła się do teraz, ponieważ rządzony twardą ręką Kim Dzong Una kraj ocieka wręcz propagandą i kłamstwami. O wiele lepiej sytuacja wyglądała i wygląda w Chinach, które chociaż mają totalnie inne spojrzenie na wojnę w Korei, nie zaciemniają tej historii tak mocno propagandą. Oczywiście nie oznacza to, że ich źródła i relacje są równie rzetelne jak np. amerykańskie albo brytyjskie.
Max Hastings w swojej książce prezentuje zarówno rys historyczny i wydarzenia, które doprowadziły do wybuchu wojny, a także przebieg walk z perspektywy jej uczestników, którzy w latach 80. zgodzili się podzielić swoimi historiami. Autor od początku przedstawia ten brutalny i specyficzny konflikt bez zbędnego upiększania. Nie ukrywa słów krytyki wobec Stanów Zjednoczonych, które podeszły do tej wojny bez pomysłu, co kosztowało życie setek tysięcy zabitych. Regularnie wytyka błędy zarówno polityków jak i wojskowych, którzy swoimi działaniami sprawili, że wojna trwała 3 lata, chociaż rozmowy pokojowe prowadzono przez większość trwania konfliktu. Nie zabrakło oskarżeń o zbrodnie zarówno po jednej i jak drugiej stronie konfliktu.
Książka podzielona jest na kilka rozdziałów omawiających kolejne wydarzenia, ale nie jest do końca systematyczna. W niektórych podrozdziałach autor cofa się do wydarzeń wcześniej opisanych, przez co momentami trzeba sobie poukładać informacje. W książce nie znajdziemy bardzo szczegółowych opisów działań wojennych, ponieważ liczba starć, które wymagałyby opisania jest zbyt duża. Zamiast tego autor skupia się na losach uczestników tych działań, którzy przeżyli by o nich opowiedzieć. Na podstawie ich relacji prezentuje przebieg walk i ich skutki.
Już po kilku stronach lektury zauważymy, że jest to książka pisana w latach 80. kiedy widmo wojny między zachodem a wschodem cały czas było obecne, a komunizm był na zachodzie postrzegany jako wróg. Niektóre opinie zaprezentowane w książce z perspektywy czasu są błędne, ale gdy autor przygotowywał swoją książkę nie mógł wiedzieć, że po kilku latach Związek Radziecki upadnie, a Zimna Wojna dobiegnie końca. Na duży plus książki należy zaliczyć informacje zarówno o działaniach wojennych jak i zakulisowej polityce, która miała olbrzymi wpływ na działania wojenne w Korei.
Niestety wyraźnie brakuje w książce spojrzenia na ten konflikt ze strony Północnej Korei. Owszem, pozyskanie wiarygodnych relacji z tego kraju było i jest dalej niemożliwe, ale autor całkowicie pominął rozważania na temat motywów czy też celów jakie przyświecały przywódcom Korei Północnej, gdy rozpoczynali wojnę. Tym samym książka w znacznej mierze skupia się na spojrzeniu „zachodnim”.
Ocena książki Wojna Koreańska – Wielki konflikt 1950-1953 nie jest prosta. Z jednej strony to potężna publikacja, która przybliża historię mało znanego konfliktu, jednak ciężko ja porównać do innych prac. Zbyt mało publikacji, zwłaszcza w Polsce poświęconych jest tej wojnie, więc siłą rzeczy książką Hastinga jest najlepszym dostępnym źródłem. Niestety publikacja ta zestarzała się z powodu zmian politycznych na świecie, przez co trzeba podchodzić z pewnym dystansem do niektórych opinii autora. Problemem jest też tłumaczenie, które momentami nieco kuleje. Zapewne podczas przekładania książki z języka angielskiego tłumacze nie do końca zwrócili uwagę na dziennikarski ton, jakim posługiwał się autor.
Podsumowując, jest to ciekawa i warta zapoznania się książka, ale na pewno wymaga uzupełnienia o dodatkowe źródła. Nie jest to natomiast publikacja dla osób, które szukają bardzo konkretnych informacji zarówno o szczegółach działań wojennych w Korei jak i kwestiach politycznych dotyczących tego konfliktu. Autor o wszystkim wspomina, ale nie na tyle szczegółowo, aby wyczerpać temat. Jest to więc uniwersalna pozycja dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o tej wojnie, a potem zaczną zgłębiać interesujące ich fakty w bardziej szczegółowych opracowaniach.
Discover more from SmartAge.pl
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
