Chociaż historia lotnictwa wojskowego w Imperium Otomańskim zaczęła się w 1909 roku, dopiero wraz z powstaniem Republiki Tureckiej zaczęto formowanie większych formacji lotniczych. Jednym z pionierów tureckiego lotnictwa był Vecihi Hürkuş, który w 1925 roku zbudował lekki samolot rozpoznawczo-treningowy Vecihi K-VI, będący pierwszym samolotem zbudowanym…
Przeglądasz: rozpoznawczy
Lekki bombowiec Martin Model 167 Maryland powstał w odpowiedzi na zapotrzebowanie amerykańskich sił powietrznych, ale jedynymi użytkownikami maszyn seryjnych tego typu były Francja, Wielka Brytania oraz Południowa Afryka. Najintensywniej wykorzystywano je w początkowym okresie II wojny światowej, chociaż przez całą swoją karierę były w cieniu…
Zaprojektowany w 1931 roku samolot rozpoznawczo-bombowy PWS-19 był ciekawą, nowoczesną i dopracowaną konstrukcją, ale nie dane mu było wejść do eksploatacji. Ostatecznie to PZL.23 Karaś stał się podstawowym samolotem tej klasy w Polskich Siłach Powietrznych w momencie wybuchu II wojny światowej.
Zbudowany w 1949 roku Ikarus 214 nie był najbardziej udanym samolotem. Zaprojektowano go jako samolot rozpoznawczy i lekki bombowiec, ale słabe osiągi sprawiły, że wykorzystywano go do zadań szkoleniowych i transportowych, a po wycofaniu z eksploatacji kilka maszyn używano do zrzutu spadochroniarzy w aeroklubach.
Na pierwszy rzut oka Caudron R.11 wygląda jak typowy bombowiec z czasów I wojny światowej. Chociaż faktycznie miał być na pewnym etapie swojego istnienia bombowcem, zaprojektowano go jako samolot rozpoznawczy, a wykorzystywano jako myśliwiec eskortowy.
Zbudowany pod koniec 1913 roku i oblatany w 1914 roku samolot Caudron G.III powstał jako typowa maszyn szkolno-treningowa. Wybuch I wojny światowej sprawił jednak, że samoloty te zaczęto wykorzystywać do bardzo wielu różnorodnych zadań, często związanych z misjami szpiegowskimi.
Zanim radary na stałe rozpowszechniły się jako wyposażenie okrętów wojennych i samolotów rozpoznawczych, jedynym sposobem na śledzenie flot na otwartym morzu było wykorzystanie samolotów. W 1940 roku w Wielkiej Brytanii opracowano specjalny samolot rozpoznawczy Airspeed AS.39 Fleet Shadower. Nie wszedł on jednak do produkcji seryjnej.
Na podstawie doświadczeń z eksploatacji dronów rozpoznawczych Tu-123, w 1974 roku w ZSRR opracowano kolejny tego typu pojazd – Tupolew Tu-141 Striż. Bezzałogowce tego typu wykorzystywano w ZSRR do 1989 roku, jednak kilka zmagazynowanych maszyn zostało w 2014 roku przywróconych do służby w Ukraińskich Siłach…
Zaprojektowany w 1940 roku Morris Light Reconnaissance Car był małym i lekkim pojazdem rozpoznawczym zaprojektowanym dla brytyjskiej armii. Mimo swojej wyjątkowo prostej konstrukcji okazał się jednak bardzo udanym pojazdem, który pozostał w służbie do końca II wojny światowej.
Wraz z rozwojem systemów przeciwlotniczych na przełomie lat 50. i 60. wykorzystanie samolotów rozpoznawczych było coraz bardziej ryzykowne dla ich załóg. W związku z tym w ZSRR zaczęto opracowywać specjalne drony rozpoznawcze, a jednym z pierwszych jakie powstały był Tupolew Tu-123 Jastrząb.
W latach 50. w ZSRR W krótkim czasie opracowano wiele pojazdów bojowych, które na lata zdominowały siły zbrojne zarówno Rosji jak i państw bloku wschodniego i ich sojuszników. Jedną z takich konstrukcji był zbudowany w oparciu o transporter BTR-40, opancerzony samochód rozpoznawczy BRDM-1.
Na początku lat 30. Luftwaffe stopniowo zaczęło rozbudowywać swój potencjał. Wśród wielu zaprojektowanych w tym czasie samolotów większość miała charakter przejściowy i ich kariera była bardzo krótka. Jedną z takich konstrukcji był samolot rozpoznawczy i lekki bombowiec Heinkel He 46.
W momencie wybuchu II wojny światowej w 1939 roku podstawowymi lekkimi bombowcami Polskich Sił Powietrznych były samoloty PZL.23 Karaś, zaprojektowane w połowie lat 30. w oparciu o koncepcję samolotów liniowych, stworzoną jeszcze na przełomie lat 20. i 30.
Zaprojektowany na początku lat 30. Heinkel He 70 Blitz powstał z myślą o wykorzystaniu przez linie lotnicze Luft Hansa, jednak z racji swoich osiągów, szybko wprowadzono go do eksploatacji w Luftwaffe, a później również w siłach powietrznych innych państw.
Litewskie Siły Zbrojne były przed II wojną światową stosunkowo małe i kiepsko uzbrojone. Nie oznaczało to jednak, że nie podejmowano prób wzmocnienia ich potencjału, zwłaszcza w zakresie sił powietrznych. W 1939 roku oblatano prototyp lekkiego bombowca i samolotu rozpoznawczego ANBO-VIII.
Zaprojektowane na początku lat 20. brytyjskie samoloty rozpoznawcze Avro Bison i Blackburn Blackburn są jedną z zapominanych konstrukcji lotniczych, jakie powstały w złotej erze lotnictwa. Maszyny te pod względem wyglądu w niczym nie przypominają jednak najsłynniejszych samolotów tamtych lat.
W latach 30. w ZSRR prowadzono intensywne prace nad nowymi typami samolotów bojowych, które miały zapewniać bezpośrednie wsparcie oddziałom lądowym. Jednym z takich samolotów był Suchoj Su-2, będący bezpośrednim i niezbyt udanym poprzednikiem Iljuszyna Ił-2.
Zaprojektowany w połowie lat 30. bombowiec Junkers Ju 86 miał być podstawowym średnim bombowcem Luftwaffe. Maszyna powstawała równolegle z Heinklem He 111, z którym ostatecznie przegrała rywalizację. Mimo to pewną liczbę egzemplarzy wykorzystywano w Niemczech prawie do końca II wojny światowej.
Caproni Ca.331 jest jednym z bardziej zapomnianych i nieco tajemniczych włoskich konstrukcji lotniczych. Projektowany początkowo jako samolot rozpoznawczy i lekki bombowiec, z czasem stał się myśliwcem nocnym o całkiem niezłych osiągach, który nigdy nie wszedł do produkcji.
Zaprojektowany pod koniec I wojny światowej Gotha G.VII powstał jako samolot rozpoznawczy dalekiego zasięgu oraz szybki bombowiec taktyczny, jednak ze względu na koniec wojny, maszyny te wzięły ograniczony udział w działaniach wojennych.
Zaprojektowany krótko po II wojnie światowej francuski samochód pancerny Panhard EBR z jednej strony był rozwinięciem przedwojennych projektów, a z drugiej zupełnie nowym typem pojazdów wojskowych. Konstrukcja pojazdów okazała się na tyle udana, że wykorzystywano je ponad 30 lat, a obecnie w służbie pozostaje wiele…
W 1942 roku w Japonii rozpoczęto prace nad nowym samolotem rozpoznawczym dalekiego zasięgu – Kugisho R2Y1 Keiun. Niestety z powodu problemów konstrukcyjnych, samolot ukończono dopiero w 1945 roku, a krótko po pierwszym locie maszyna została zniszczona.
W 1945 roku francuskie zakłady lotnicze SNCASE rozpoczęły prace nad wysokościowym samolotem transportowym SE-1000. Projekt nie został zrealizowany, ale w 1948 roku na jego podstawie stworzono samolot rozpoznawczy SNCASE SE-1010. Zbudowano jeden prototyp, który rozbił się podczas prób.
Pod koniec lat 50. w ZSRR rozpoczęto prace nad samolotem wczesnego ostrzegania, który zwiększałby możliwości wykrywania wrogich samolotów i okrętów oraz pomagał w naprowadzaniu własnych samolotów na cele. Efektem prac był Tupolew Tu-126, pierwsza tego typu maszyna w ZSRR.
W latach 70. w USA uruchomiono program XM800, którego celem było zaprojektowanie nowego pojazdu rozpoznawczego dla US Army. Nowy pojazd miał cechować się znakomitymi zdolnościami terenowymi. Efektem prac był pojazd XM 808 Twister, który nigdy nie wszedł jednak do produkcji.
Samoloty dalekiego zwiadu SR-71 Blackbird były niesamowitymi maszynami. Niestety rozwój techniki sprawił, że w latach 90. wszystkie SR-71 uziemiono. Wiele z nich trafiło wówczas do muzeów. Niektóre doleciały do swoich nowych domów, inne musiały tam… dojechać.
Przeglądając najnowsze wpisy na portalu Gizmodo, trafiłem na takie oto dwa zdjęcia, przedstawiające pilotów w kombinezonach wysokościowych, pozujących przy swoich maszynach – SR-71 Blackbird i U-2. Można śmiało powiedzieć, że oba zdjęcia są świetne oraz nie wiem dlaczego, ale przypominają mi fragmenty filmu Odwieczny wróg…
Dwa samoloty stały się symbolem rozwoju techniki lotniczej okresu Zimnej Wojny. Co ciekawe, w swoim czasie mało kto o nich słyszał, ponieważ były tak tajne. Mimo, iż stworzono je do różnych celów i w różnych latach, łączyło je to, że były brzydkie, czarne, pochodziły z…
