Wielkie Jeziora Amerykańskie na granicy Kanady i USA to jeden z ważniejszych akwenów wodnych w Ameryce Południowej. Leży nad nimi kilka ważnych ośrodków przemysłowych, a dzięki sieci kanałów i rzek, znanych jako Droga Wodna Świętego Wawrzyńca mogą tam dopływać statki oceaniczne. Również wiele polskich statków…
Przeglądasz: pierwszy
Chociaż historia lotnictwa wojskowego w Imperium Otomańskim zaczęła się w 1909 roku, dopiero wraz z powstaniem Republiki Tureckiej zaczęto formowanie większych formacji lotniczych. Jednym z pionierów tureckiego lotnictwa był Vecihi Hürkuş, który w 1925 roku zbudował lekki samolot rozpoznawczo-treningowy Vecihi K-VI, będący pierwszym samolotem zbudowanym…
Wraz z odzyskaniem niepodległości w 1918 roku, rozpoczęto w Polsce budowę floty zarówno wojennej jak i handlowej. Oprócz odpowiednich okrętów i statków, potrzebna była też jednostka szkolna. W związku z tym, w 1920 roku zakupiono żaglowiec, który otrzymał nazwę STS Lwów. Trójmasztowy bark zapisał się…
Na początku lat 30. równocześnie w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Włoszech rozpoczęto prace nad samolotami o napędzie turboodrzutowy. Chociaż to Brytyjczycy początkowo wiedli prym, ostatecznie to Niemcy zbudowali i oblatali pierwszy w historii samolot o napędzie turboodrzutowym – Heinkel He 178.
Pionierami w dziedzinie konstrukcji pierwszych samolotów o napędzie odrzutowym byli Niemcy, którzy już przed wojną zbudowali pierwsze samoloty z tego typu napędem, oraz Brytyjczycy, którzy oblatali swoją maszynę krótko po niemieckiej. W tym czasie USA ograniczyły się jedynie do prac studyjnych. Dopiero 1 października 1942…
Zbudowany w 1955 roku w RFN liniowiec Wappen von Hamburg zapisał się w historii na kilka sposobów. Był to pierwszy zachodnioniemiecki duży statek pasażerski zbudowany po II wojnie światowej. Po kilku latach służby zaczął jednak zmieniać właścicieli, aż ostatecznie w 2005 roku trafił w ręce…
W Fort Worth w Texasie, 28 sierpnia 2024 roku zaprezentowany został pierwszy polski Lockheed Martin F-35A Husarz (Lightning II). Jest to pierwsza z 32 zamówionych w 2020 roku maszyn tego typu. Samoloty te zastąpią w Polskich Siłach Powietrznych wysłużone Su-22 i MiG-29.
Chociaż za pierwszy opancerzony transporter piechoty radzieckiej armii niektórzy uznają BTR-40, pojazd ten był stosunkowo lekką konstrukcją, bardziej przeznaczoną do zadań rozpoznawczych, która szybko ustąpiła miejsca lepszym pojazdom. Pierwszym radzieckim masowo produkowanym i od początku zaprojektowanym z myślą o wykorzystaniu jako transporter opancerzony piechoty pojazdem…
Przez wiele stuleci jedynymi środkami transportu w miastach były konie, ewentualnie powozy (tzw. omnibusy), ale przede wszystkim własne nogi. Dopiero w XIX wieku zaczęła pojawiać się tzw. komunikacja publiczna, czyli tramwaje. Początkowo były to tramwaje konne a później zaczęły pojawiać się tramwaje elektryczne. W Poznaniu…
XIX wiek przyniósł rewolucję w transporcie morskim za sprawą pojawienia się maszyny parowej. Nowy rodzaj napędu zrewolucjonizował transport morski ale szybko doszedł do granic swoich możliwości rozwoju. Kolejnym przełomem było pojawienie się na przełomie XIX i XX wieku turbiny parowej, która zapewniała zdecydowanie większe osiągi.…
W drugiej połowie lat 40. do elitarnego grona państw posiadających samoloty odrzutowe własnego projektu dołączyła Argentyna. Za sprawą francuskiego konstruktora Émile Dewoitine w Argentynie zaprojektowano i poddano testom eksperymentalny odrzutowiec FMA I.Ae. 27 Pulqui I. Była to pierwsza maszyna o takim napędzie zaprojektowana w Ameryce…
Gdyby nie problemy finansowe, za pierwszy nowoczesny pancernik uznawano by japońskie okręty typu Satsuma. Ostatecznie to HMS Dreadnought zapoczątkował nowy morski wyścig zbrojeń i doprowadził do powstania nowej klasy pancerników – tzw. dreadnoughtów. Japonia dopiero w 1909 roku rozpoczęła budowę pierwszych takich jednostek, którymi były…
Podczas I wojny światowej większość samolotów jakie wykorzystywano miała drewnianą konstrukcję pokrytą płótnem lub częściowo arkuszami blachy – głównie na silniku. Niemiecki konstruktor Hugo Junkers pracował jednak nad samolotami o metalowej konstrukcji. Po opracowaniu kilku maszyn eksperymentalnych, na przełomie 1917 i 1918 roku zaprezentował projekt…
Hugo Junkers zapisał się w historii jako jeden z ważniejszych konstruktorów lotniczych. Jego projekty były często nowatorskie i wyprzedzały swoje czasy. Jedną z takich maszyn był opracowany pod koniec 1915 roku samolot Junkers J 1, będący pierwszym w historii samolotem o całkowicie metalowej konstrukcji. Zapoczątkował…
Opracowany na początku lat 50. śmigłowiec Bell HSL powstał jako dedykowana maszyna przeznaczona do wykonywania zadań ZOP (zwalczania okrętów podwodnych). Opracowano go w szybkim tempie, ale ze względu na gwałtowny rozwój technologii, po kilku lat od oblotu wszystkie zbudowane egzemplarze wycofano z eksploatacji i zezłomowano…
Zmiany społeczne jakie nastąpiły w latach 60. połączone z popularyzacją banków jako miejsca przechowywania pieniędzy sprawiły, że pojawił się dość istotny problem. Tłumy klientów załatwiających swoje sprawy w bankach były tak duże, że osoby chcące tylko wypłacić drobne kwoty ze swoich kont musiały czekać w…
Na początku lat 50. w wielu krajach prowadzono eksperymenty nad śmigłowcami. Wśród krajów, które chciały posiadać swoje własne maszyny tego typu znalazła się również Norwegia. Paul Kjølseth opracował dwa projekty śmigłowców – Kjeller Flyfabrikk PK X-1 i PK X-2. Pierwszy był maszyną eksperymentalną, a drugi…
W toku prowadzonych w ZSRR badań nad ekranoplanami, w latach 80. zrodził się pomysł zaprojektowania i zbudowania pierwszego całkowicie bojowego ekranoplanu. Pojazd nazwany MD-160 należał do jednostek projektu 903 Łuń, które miały być serią nawet kilkunastu ekranoplanów bojowych. Ostatecznie zbudowano tylko jeden egzemplarz, a drugi,…
W latach 30. XIX wieku system pocztowy w Wielkiej Brytanii (i ogólnie na całym świecie) był bardzo skomplikowany i drogi. Koszt wysłania listu zależał nie tylko od odległości, ale często również od… ilości kartek. Wszystko zaczęło się zmieniać w maju 1840 roku, kiedy do użytku…
Wyścig zbrojeń morskich na początku XX wieku miał wiele, często nietypowych skutków. Często dopiero co wprowadzone do służby okręty okazywały się przestarzałe, przez co ich kariery były krótkie. Z drugiej strony wiele mniejszych flot szukało sposobu na zwiększenie swoich możliwości poprzez wprowadzanie do służby nietypowych…
Chociaż państwa Układu Warszawskiego w większości musiały korzystać z uzbrojenia radzieckiej produkcji, każdy z krajów miał pewną swobodę i specjalizował się w produkcji konkretnych typów uzbrojenia. W przypadku Czechosłowacji, najważniejszym produktem eksportowym były samoloty szkolno-treningowe, zwłaszcza typu Aero L-29 Delfín. W ciągu zaledwie 11 lat…
Przeglądając historię pierwszych seryjnie produkowanych odrzutowców zwykle natrafia się na kilka maszyn, których historia jest dobrze udokumentowana. Niestety większość źródeł pomija wręcz dziesiątki produkowanych w małych seriach maszyn, takich jak np. North American FJ-1 Fury będący pierwszym operacyjnym odrzutowcem US Navy i posłużył jako podstawa…
Pierwsze samoloty napędzane silnikami turboodrzutowymi nieśmiało zaczęły wchodzić do eksploatacji we wszystkich większych armiach świata pod koniec II wojny światowej. Pionierami byli Niemcy i Brytyjczycy, ale w 1945 roku dołączyli do nich Amerykanie. Jednym z pierwszych seryjnie produkowanych odrzutowców był McDonnell FH Phantom, pierwszy samolot…
Podczas I wojny światowej pionierami w dziedzinie rozwoju broni pancernej byli Brytyjczycy i Francuzi. Niemiecka armia aż do 1917 roku nie posiadała własnych czołgów i ograniczyła się do używania kilku zdobycznych brytyjskich pojazdów. Ostatecznie zaprojektowano jednak pojazd o nazwie A7V, który stał się jedynym niemieckim…
Po zakończeniu II wojny światowej kraje, które odzyskały niepodległość po niemieckiej okupacji stanęły przed trudnym zadaniem odbudowy swoich sił zbrojnych praktycznie od zera. W tym celu sięgano po różne tymczasowe rozwiązania, w tym wykorzystanie ex-niemieckiego sprzętu. W Czechosłowacji dzięki obecności pozostałości po niemieckim przemyśle lotniczym,…
Zaprojektowany krótko po II wojnie światowej szwedzki myśliwiec Saab J29 Tunnan był pierwszym powojennym myśliwcem odrzutowym o skośnych skrzydłach oraz pierwszym szwedzkim samolotem odrzutowym zaprojektowanym od podstaw.
Zbudowany w 1865 roku we Francji okręt pancerny Sphinx oficjalnie powstawał dla egipskiej marynarki wojennej, ale w praktyce został zamówiony przez Skonfederowane Stany Ameryki. Zanim jednak trafił w ich ręce i otrzymał nazwę CSS Stonewall, nosił duńską banderę. Nie wziął udziału w wojnie secesyjnej i…
Pod koniec lat 90. XIX wieku wraz z rozwojem techniki powstał nowy typ okrętów wojennych – niszczyciele. Okręty te były rozwinięciem torpedowców i przeznaczone były do zadań rozpoznawczych oraz zwalczania torpedowców. Pierwsza tego typu jednostka weszła do służby w Royal Navy, a Carska Rosja była…
Już od pierwszych lotów sterowców, obsługujące je linie starały się oferować pasażerom różne udogodnienia i opiekę na pokładzie. Zanim jednak powstał znany nam współcześnie obraz stewardów i stewardes, musiało minąć wiele lat, a i tak największy wpływ na to miała pewna pielęgniarka.
Za pierwszy śmigłowiec produkowany seryjnie uznaje się niemieckiego Flettnera Fl 282. Wyprodukowano jednak tylko 24 maszyny tego typu. Kolejną maszyną na liście pierwszych śmigłowców jest amerykański Sikorsky R-4, uważany za pierwszy śmigłowiec produkowany w większej serii.
