Francuskie pancerniki z lat 80. i 90. XIX wieku zapisały się w historii jako najdziwniejsze okręty wojenne. Będące efektem rywalizacji między Jeune École (pol. Młoda szkoła) a weteranami francuskiej floty okręty wyróżniały się wręcz karykaturalnym układem nadbudówek i uzbrojenia. Za nietypowym wyglądem szły liczne wady…
Przeglądasz: pancernik
Gdyby nie problemy finansowe, za pierwszy nowoczesny pancernik uznawano by japońskie okręty typu Satsuma. Ostatecznie to HMS Dreadnought zapoczątkował nowy morski wyścig zbrojeń i doprowadził do powstania nowej klasy pancerników – tzw. dreadnoughtów. Japonia dopiero w 1909 roku rozpoczęła budowę pierwszych takich jednostek, którymi były…
Francuska flota na przełomie XIX i XX wieku była zbieraniną dziwacznych okrętów wojennych, które mimo budowy seriami, znacząco się od siebie różniły. Przykładem takich jednostek były okręty wywodzące się z zbudowanego w 1897 roku pancernika Charles Martel. Jednym z nich był Carnot.
Wyścig zbrojeń morskich na początku XX wieku miał wiele, często nietypowych skutków. Często dopiero co wprowadzone do służby okręty okazywały się przestarzałe, przez co ich kariery były krótkie. Z drugiej strony wiele mniejszych flot szukało sposobu na zwiększenie swoich możliwości poprzez wprowadzanie do służby nietypowych…
Doświadczenia z prac nad pancernikiem Redoutable sprawiły, że francuska flota zamówiła w 1875 roku dwa kolejne okręty będące jego powiększoną wersją. Jednostki te należały do typu Dévastation i eksploatowane były tak samo jak poprzednik do 1909 roku, zapisując się w historii jako największe pancerniki z…
Kariery okrętów pancernych budowanych w drugiej połowie XIX wieku zwykle były krótkie, ponieważ już po kilku latach okręty stawały się przestarzałe. Były jednak wyjątki, a ich najlepszym przykładem był pancernik kazamatowy Redoutable, którego budowę rozpoczęto w 1872 roku i eksploatowano do 1909 roku.
Francja wprowadziła do uzbrojenia przed II wojną światową tylko jeden lotniskowiec – Béarn. Powstał on na bazie nieukończonego pancernika typu Normandie i mimo długiej kariery, nigdy nie wykorzystano go bojowo. Swoją karierę zakończył ostatecznie jako transportowiec samolotów.
Wraz z rozwojem napędu parowego i okrętów pancernych, pancerniki stały się najważniejszymi okrętami wojennymi dużych flot, królującymi na morzach i oceanach. II wojna światowa przyniosła jednak kres ich dominacji, a ostatnim zbudowanym (ale nie ostatnim wprowadzonym do służby) pancernikiem był brytyjski HMS Vanguard.
Mimo swojej długiej morskiej tradycji, Portugalia nie przystąpiła do wyścigu zbrojeń zapoczątkowanego w połowie XIX wieku przez pojawienie się okrętów pancernych o napędzie parowym. Jedynym dużym okrętem wojennym jaki wszedł do służby w drugiej połowie XIX wieku był pancernik Vasco da Gama, który pozostawał w…
Ze względu na swoje położenie geograficzne, w okresie międzywojennym Włochy rozwijały swoją flotę przede wszystkim z uwzględnieniem działań podejmowanych przez Francję i w mniejszym stopniu Wielką Brytanię. W odpowiedzi na budowę francuskich pancerników typu Dunkerque, we Włoszech rozpoczęto budowę potężnych pancerników typu Littorio, będących ostatecznie…
Zbudowane w latach 1909-1921 trzy hiszpańskie pancerniki typu España – España, Alfonso XIII i Jaime I były jedynymi hiszpańskimi dreadnoughtami. Ze względu na problemy ekonomiczne, okręty zaprojektowano wyjątkowo oszczędnie, tym samym stały się one najmniejszymi dreadnoughtami jakie zbudowano. Ich kariera z wielu przyczyn nie była…
Pod koniec XIX wieku Brazylia zamówiła w Wielkiej Brytanii dwa pancerniki – Riachuelo i Aquidabã. Okręty te po wejściu do służby całkowicie zmieniły układ sił na amerykańskich wodach. Dowódcy US Navy uważali, że cała amerykańska flota nie dałaby rady pokonać brazylijskich okrętów.
Charakterystyczną cechą okrętów wojennych z okresu międzywojennego były wystające z kadłuba poniżej linii wodnej bąble. Nazywane bąblami przeciwtorpedowymi, służyły jako bierna ochrona przed torpedami. W toku eksploatacji okrętów, znaleziono dla nich dodatkowe zastosowania, a krótko po II wojnie światowej zaprzestano ich stosowania.
Pancerniki typu Iowa były ostatnimi okrętami tej klasy jakie zbudowano dla US Navy. Były również ostatnimi pancernikami, które kiedykolwiek wzięły udział w walkach. Zbudowane na początku lat 40. okręty ostatecznie wycofano z eksploatacji dopiero po zakończeniu operacji Pustynna Burza w 1991 roku.
Zbudowany w 1900 roku pancernik Mikasa był w swoim czasie jednym z najnowocześniejszych okrętów liniowych na świecie. Chociaż szybko został zdeklasowany, zapisał się w historii jako ostatni zachowany predreadnought. Okręt (albo raczej to co z niego zostało) zachowano w Yokosuce, gdzie można go zwiedzać.
Wrak pancernika USS Arizona (BB-39) przypomina wszystkim odwiedzającym Pearl Harbor o japońskim ataku na port, 7 grudnia 1941 roku. Okręt zatonął po celnym trafieniu bombą, która doprowadziła do jego eksplozji. Wrak uznano ostatecznie za pomnik i grób, przez co pozostawiono go, a z czasem zbudowano…
Zbudowane tuż przed wybuchem II wojny światowej pancerniki Scharnhorst i Gneisenau były pierwszymi, dużymi okrętami liniowymi Kriegsmarine, zaprojektowanymi i zbudowanymi po I wojnie światowej. Chociaż słabiej uzbrojone niż typowe pancerniki, okręty te wzięły udział w większej liczbie operacji niż znacznie potężniejsze pancerniki typu Bismarck.
Wprowadzony do służby w 1896 roku pancernik Brennus był pierwszym francuskim pre-dreadnoughtem. Budowa okrętu trwała aż 8 lat, przez co po wodowaniu okręt… poddano modernizacji zanim wszedł do służby. Brennus zapoczątkował serię kilku francuskich pancerników cechujących się bardzo rozbudowanymi nadbudówkami.
Pod koniec lat 90. XIX wieku w Ameryce Południowej rozpoczął się morski wyścig zbrojeń między Brazylią, Argentyną i Chile. W ciągu kilku lat zamówionych zostało wiele nowych okrętów wojennych, które wyróżniały się nawet na tle europejskich jednostek. Jedną z nich był chilijski pancernik Capitán Prat,…
Włoskie pancerniki podczas II wojny światowej nie odegrały znaczącej roli w działaniach wojennych, zapisując się na kartach historii licznymi nieskutecznymi rejsami przeciwko alianckiej żegludze w rejonie Morza Śródziemnego. Jedynie historia pancernika Giulio Cesare wyróżnia się zwłaszcza powojennym losem jednostki, która trafiła do ZSRR.
Tuż przed wybuchem I wojny światowej największe floty świata wprowadziły do eksploatacji wiele ciekawych i potężnych okrętów wojennych. Jednymi z nich były amerykańskie pancerniki typu New York. Z dwóch zbudowanych okrętów USS Texas przetrwał jako jedyny do dnia dzisiejszego i jest najstarszym dreadnoughtem na świecie.
Brytyjskie pancerniki typu Nelson – HMS Nelson i HMS Rodney były wyjątkowymi okrętami. Zaprojektowano je według ustaleń traktatu waszyngtońskiego, przez co wyróżniały się oryginalnym układem uzbrojenia. Wszystkie trzy główne wieże artyleryjskie znajdowały się na dziobie.
Zwodowany w 1876 roku pancernik HMS Temeraire był pierwszym brytyjskim okrętem tej klasy z uzbrojeniem częściowo umieszczonym w barbetach, a częściowo na burtach jak w starszych jednostkach. Był to również jeden z ostatnich pancerników Royal Navy, który pływał pod żaglami.
W momencie wejścia do służby w 1873 roku, HMS Devastation był najnowocześniejszym pancernikiem na świecie. Chociaż początkowo nie został doceniony przez Royal Navy, okręt ten stał się wzorem dla wszystkich późniejszych pancerników. Był to również pierwszy okręt liniowy pozbawiony żagli, w którym całe główne uzbrojenie…
Po zakończeniu I wojny światowej francuska flota znacząco zmniejszyła inwestycje w nowe okręty liniowe. Dopiero na początku lat 30. wraz z zainicjowanym przez Niemcy i Włochy wyścigiem zbrojeń, Francuzi rozpoczęli budowę nowych pancerników, charakteryzujących się umieszczeniem całej artylerii głównej na dziobie. Ostatnimi okrętami tego typu…
Zbudowane w latach 1901-1908 cztery pancerniki typu Regina Elena były ostatnimi włoskimi predreadnoughtami. W swoim czasie były to najszybsze pancerniki na świecie, a ze względu na swoje uzbrojenie, prędkość i układ konstrukcyjny uznawane są za pewnego rodzaju prekursorów krążowników liniowych.
Początek XX wieku zapoczątkował wyścig zbrojeń morskich. Każdy kolejny pancernik był większy i lepszy od poprzedniego, ale nie było widać końca tych zmian. Benjamin Tillman chciał to zmienić i postanowił zaprojektować największe pancerniki jakie tylko się dało. Tak (prawie) powstały Pancerniki maksymalne Tillmana.
Zbudowane podczas I wojny światowej pancerniki typu Andrea Doria były rozwinięciem wcześniejszego projektu okrętów typu Conte di Cavour. Oba pancerniki pozostały w eksploatacji aż do lat 50. stając się ostatnimi włoskimi okrętami tej klasy w służbie.
HMS Erin rozpoczął swoją historię jako turecki pancernik Reşadiye, budowany w Wielkiej Brytanii w stoczni Vickers. Wraz z wybuchem I wojny światowej okręt został jednak przejęty przez Royal Navy i wszedł do służby pod brytyjską banderą.
Zbudowane w latach 1907-1911 pancerniki typu Danton były ostatnimi francuskimi predreadnoughtami (czasami określamy jako semidreadnoughty). Okręty wyróżniały się dużą ilością dział różnych kalibrów oraz napędem w postaci turbin parowych. Okręty te już w momencie wejścia do służby były jednak przestarzałe.
