Zbudowane w pierwszej połowie lat 50. w Wielkiej Brytanii eksperymentalne niszczyciele czołgów FV4005 Stage 1 i Stage 2 zapisały się w historii jako niezbyt udane pojazdy, ale posiadające najpotężniejszą kiedykolwiek zamontowaną na czołgu armatę. Ich zadaniem miało być niszczenie radzieckich czołgów ciężkich, ale ustąpiły miejsca…
Przeglądasz: niszczyciel czołgów
Zaprojektowane na przełomie lat 50. i 60. działo samobieżne ASU-85 było ostatnim tego typu pojazdem stworzonym, produkowanym seryjnie i wykorzystywanym przez oddziały powietrznodesantowe w ZSRR. W kolejnych latach zastąpiły je lżejsze pojazdy serii BMD. Jednym z użytkowników ASU-85 było również Ludowe Wojsko Polskie.
Wprowadzony do uzbrojenia pod koniec II wojny światowej niemiecki niszczyciel czołgów Sd.Kfz. 186 Jagdtiger, był największym, najcięższym, najlepiej opancerzonym i uzbrojonym w największą armatę niszczycielem czołgów. Był to również najcięższy niemiecki pojazd pancerny wprowadzony do produkcji seryjnej.
Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim czasie mają rozwiązać jakiś problem. Przykładem takiego rozwiązania jest pojazd RSO/PaK 40, który był w praktyce armatą PaK 40 zamontowaną na podwoziu pojazdu RSO. Kilkadziesiąt pojazdów tego typu trafiło na…
Wraz z rozwojem czołgów podstawowych w latach 60. niektóre armie powróciły do pomysłu budowy wyspecjalizowanych niszczycieli czołgów i dział pancernych. W 1969 roku w Szwecji opracowano pojazd o nazwie Ikv 91 (Infanterikanonvagn 91), który był zarówno niszczycielem czołgów jak i działem pancernym.
Japońskie wojska pancerne podczas II wojny światowej pozostawały w tyle za alianckimi konstrukcjami. Dopiero pod koniec wojny zintensyfikowano prace nad nowymi czołgami oraz niszczycielami czołgów. Jedną z opracowanych wówczas konstrukcji był Type 5 Na-To.
Pod koniec II wojny światowej i krótko po jej zakończeniu w Szwajcarii opracowano dwa niszczyciele czołgów Nahkampfkanone 1 i Nahkampfkanone 2, mające wzmocnić potencjał wojsk pancernych. Ostatecznie po zbudowaniu pojedynczych prototypów obu pojazdów, dalszych prac nie kontynuowano.
Zaprojektowany w latach 60. austriacki SK 105 Kürassier klasyfikowany jest jako czołg lekki i niszczyciel czołgów. Pojazd ten powstał jako pojazd przystosowany do działania w górach i wyspecjalizowany w zwalczaniu czołgów przeciwnika.
Kluczem do przetrwania na polu walki jest odpowiedni kamuflaż. Tylko jak ukryć niszczyciel czołgów będący z zasady wrażliwym celem? Można upodobnić go do jednego z setek innych czołgów, które działają na froncie. Tak postąpili Izraelczycy, tworząc niszczyciel czołgów Pereh.
Podczas II wojny światowej niemiecka armia korzystała z wielu specjalistycznych niszczycieli czołgów uzbrojonych w ciężkie działa przeciwpancerne umieszczone w kadłubie lub nadbudówce, a nie w wieży. W 1942 roku wyprodukowano dwa eksperymentalne niszczyciele czołgów 12.8 cm Selbstfahrlafette auf VK 30.01(H) Sturer Emil uzbrojone w potężną…
W latach 60. wraz z rozwojem pierwszej generacji czołgów podstawowych, wiele systemów przeciwpancernych stosowanych dotychczas przestało spełniać swoje zadania. Dotyczyło to zwłaszcza uzbrojenia radzieckich czołgów T-55 i T-10, które nie był już w stanie zwalczać NATO-wskich czołgów np. M60 na dużych dystansach. W związku z…
W latach 50. w ZSRR rozpoczęto produkcję lekkiego niszczyciela czołgów dla oddziałów powietrznodesantowych – ASU-57. Pojazd był wyjątkowo lekki, praktycznie nie posiadał opancerzenia i mógł być zrzucany na spadochronie na specjalnych paletach. W latach 70. zastąpiono je pojazdami BMD-1.
Przed włączeniem się Stanów Zjednoczonych do II wojny światowej, amerykańskie wojska pancerne były słabo uzbrojone i wyposażone. Chcąc szybko wzmocnić ich możliwości zwalczania czołgów przeciwnika, pod koniec 1941 roku podjęto decyzję o zbudowaniu niszczyciela czołgów w oparciu o podwozie i kadłub czołgu średniego M3 Lee.…
W latach 70. w RFN przeprowadzono próby niesamowitych pojazdów pancernych – VT-1-1 i VT-1-2, znanych bardziej jako Kampfpanzer 3. Były to bezwieżowe czołgi wyposażone w dwie armaty kalibru 105 lub 120 mm w kadłubie. Powstały dwa prototypy i 5 nieuzbrojonych pojazdów testowych.
Niektóre typy uzbrojenia, stosowanego podczas II wojny światowej zwłaszcza przez niemiecką armię uznawane są za wręcz legendarne. Dobrym tego przykładem jest ciężki niszczyciel czołgów Ferdinand/Elefant. Chociaż powstało ich zaledwie 90, a większość utracono w walkach, cały czas rozbudzają wyobraźnię.
Japońskie Siły Samoobrony, stworzone po II wojnie światowej wykorzystują wiele ciekawych i charakterystycznych pojazdów bojowych. Jednym z nich jest lekki niszczyciel czołgów Type 60, uzbrojony w dwa działa bezodrzutowe kalibru 105 mm.
Jednym z największych problemów spadochroniarzy podczas II wojny światowej był brak wsparcia w postaci pojazdów opancerzonych. W latach 50. na bazie doświadczeń wojennych opracowano w USA lekki niszczyciel czołgów M56 Scorpion, przeznaczony specjalnie dla oddziałów powietrznodesantowych. Jego kariera nie była jednak zbyt długa.
Po II wojnie światowej rozwój technologii pozwolił na opracowywanie coraz nowocześniejszych rodzajów broni przeciwpancernej. Jednym z nich były udoskonalone działa bezodrzutowe. W połowie lat 50. w USA opracowano oryginalny lekki niszczyciel czołgów M50 Ontos, wyposażony w 6 dział tego typu. Jego kariera była jednak krótka…
Zbudowany w 1952 roku FV4101 Charioteer formalnie klasyfikowany jest jako czołg, jednak w praktyce był to niszczyciel czołgów. Zaprojektowano go głównie w celu zwiększenia liczby armat kalibru 84 mm (20pdr) w brytyjskich jednostkach pancernych stacjonujących w Europie.
Brytyjski niszczyciel czołgów Archer (dokładniej samobieżne działo przeciwpancerne 17pdr Valentine, Mk I Archer) to jeden z bardziej oryginalnych pojazdów bojowych wykorzystywanych bojowo przez Brytyjczyków podczas II wojny światowej (nie licząc Dziwadeł Hobarta). Wyróżniało go umieszczenie armaty w otwartym stanowisku, skierowanym do… tyłu pojazdu.
Amerykańskie niszczyciele czołgów podczas II wojny światowej powstawały według zupełnie innej koncepcji, niż w pozostałych krajach biorących udział w tym konflikcie. Przypominały bardziej czołgi, od których różniły się jedynie cieńszym pancerzem i przypisywaną im rolą. Ostatnim i najlepszym amerykańskim niszczycielem czołgów zaprojektowanym i produkowanym seryjnie…
Podczas II wojny światowej Niemcy bardzo intensywnie wykorzystywali wiele różnych niszczycieli czołgów. Pierwszym pojazdem tego typu był Panzerjäger I, zbudowany na podwoziu wycofanych z uzbrojenia czołgów Pzkpfw I Ausf. B, uzbrojony w czechosłowacką armatę przeciwpancerną kalibru 47 mm.
W latach 60. w ZSRR wprowadzono do eksploatacji eksperymentalny niszczyciel czołgów IT-1. Pojazd uzbrojony był jedynie w przeciwpancerne pociski kierowane (PPK) zamiast tradycyjnej armaty i docelowo miał zastąpić czołgi. Mimo udanych testów, jego eksploatacja okazała się bardzo problematyczna.
Na początku lat 40. amerykańska armia była słabo uzbrojona i mała w porównaniu do państw europejskich. Z drugiej strony amerykanie dysponowali potężnym zapleczem technicznym przemysłu motoryzacyjnego, który dysponował wszystkim co potrzebne do budowy nowych pojazdów wojskowych. W 1941 roku US Army czując potrzebę posiadania wyspecjalizowanego…
Amerykański niszczyciel czołgów M18 Hellcat był typowym przedstawicielem amerykańskiej idei budowania niszczycieli czołgów. Lekki, dobrze uzbrojony i niesamowicie szybki okazał się jednak niezbyt dobrym kierunkiem. Mimo to w historii zapisał się jako najszybszy czołg II wojny światowej.
