Zbudowany (prawdopodobnie) w 1942 roku Antonow A-40 (lub A-40KT) to jeden z najbardziej oryginalnych i tajemniczych radzieckich projektów uzbrojenia z czasów II wojny światowej. Chociaż można znaleźć informacje na temat przeprowadzonych prób „skrzydlatego czołgu”, nie można z całą pewnością stwierdzić, czy kiedykolwiek wzbił się w…
Przeglądasz: czołg
Podczas II wojny światowej podstawą wojsk pancernych amerykańskiej armii był czołgi średnie M4 Sherman, których głównym zadaniem było wspieranie piechoty. Niszczeniem czołgów wroga miały zajmować się dedykowane niszczyciele czołgów. Szybko okazało się jednak, że potrzebne są nowe, lepiej uzbrojone i opancerzone czołgi. Doprowadziło to do…
Chilijska armia pozyskała po II wojnie światowej sporo czołgów M4 Sherman w różnych wersjach, jednak w latach 70. był one całkowicie przestarzałe. Z powodu problemów finansowych, jedynym sposobem na ich zastąpienie było pozyskanie… izraelskich Shermanów w wersjach M-50 i M-51, z których część zmodernizowano do…
Podczas II wojny światowej czołgi całkowicie zmieniły sposób prowadzenia walk na wszystkich frontach. W ciągu kilku lat trwania konfliktu powstało bardzo wiele różnych typów czołgów, z których wiele zapisało się w historii. W książce Czołgi II wojny światowej, Andrzej Zasieczny przedstawia wszystkie najważniejsze czołgi II…
Krótko po wprowadzeniu do produkcji pierwszych japońskich czołgów podstawowych Typ 61, Japończycy zdali sobie sprawę z potrzeby zaprojektowania lepszego czołgu, zdolnego do walki z najnowszymi ówcześnie radzieckimi czołgami T-62. Tak powstał czołg podstawowy Typ 74, eksploatowany w Japonii aż do 2024 roku.
Francja rozpoczęła prace nad swoimi czołgami równolegle z Brytyjczykami, ale całkowicie na własną rękę. W związku z tym francuskie czołgi w trakcie I wojny światowej znacząco różniły się od brytyjskich pojazdów. Jednym z opracowanych w tym okresie czołgów był Char Saint Chamond, którego kariera zakończyła…
Podczas I wojny światowej pionierami w dziedzinie rozwoju broni pancernej byli Brytyjczycy i Francuzi. Niemiecka armia aż do 1917 roku nie posiadała własnych czołgów i ograniczyła się do używania kilku zdobycznych brytyjskich pojazdów. Ostatecznie zaprojektowano jednak pojazd o nazwie A7V, który stał się jedynym niemieckim…
Z wielu muzeów wojskowych w Polsce jedno jest bardzo szczególne. Założone w 2013 roku Muzeum Techniki Wojskowej GRYF wyróżnia się tym, że większość jego eksponatów w postaci pojazdów bojowych i cywilnych jest w pełni sprawna.
W 1929 roku oficer japońskiej armii, major Mitsuo Nagayama zaprojektował i zbudował zdalnie sterowany pojazd opancerzony na podwoziu gąsienicowego traktora marki Fordson. Pojazd wykorzystywano do 1934 roku do testów radiowych systemów kierowania.
Podstawowymi czołgami lekkimi amerykańskiej armii podczas II wojny światowej były M3 i M5 Stuart, występujące w kilku wersjach. Pojazdy te już w 1942 roku były jednak całkowicie przestarzałe. W 1943 roku rozpoczęto prace nad ich następcą w postaci czołgu M24 Chaffee, który chociaż był czołgiem…
Czołgi Char B1 i B1bis powstały w okresie międzywojennym w oparciu o pomysły wywodzące się z czasów I wojny światowej. Chociaż w 1940 roku nie były najnowocześniejszymi czołgami, ich pancerz i silne uzbrojenie sprawiały, że z powodzeniem mogły zwalczać niemieckie czołgi, gdyby nie trapiące je…
W latach 60. w Stanach Zjednoczonych i Niemczech uruchomiono wspólny projekt budowy nowego czołgu podstawowego (MBT) dla sił zbrojnych NATO. Pojazd otrzymał amerykańskie oznaczanie MBT-70 i niemieckie KPz-70. Mimo nowatorskiej konstrukcji, z powodu lawinowo rosnących kosztów i różnic koncepcyjnych, projekt ostatecznie został skasowany po zbudowaniu…
T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II wojny światowej. Pojazd ten stał się legendą, a niektórzy (niewłaściwie) oceniają go jako najlepszy czołg II wojny światowej. Jego historia jest skomplikowana i pełna błędów, legend, kłamstw oraz po prostu niedopowiedzeń. W tym tekście, zamiast historii tego czołgu,…
Podczas II wojny światowej w brytyjskiej armii wyróżniano 3 typy czołgów – lekkie, szybkie i piechoty. Pod koniec wojny w odpowiedzi na potrzebę przełamania niemieckich linii obronnych, m.in. Linii Gustawa i Zygfryda rozpoczęto prace nad specjalnymi czołgami szturmowymi. Jednym z pojazdów jaki wówczas opracowano był…
Pierwsze czołgi były pokraczne i w większości wywodziły się z gąsienicowych ciągników rolniczych. Brytyjczycy i Francuzi byli pionierami w tej kwestii, ale po drugiej stronie Atlantyku Amerykanie z pewnym opóźnieniem również dołączyli do wyścigu. Oprócz kopii zagranicznych konstrukcji rozpoczęli prace nad oryginalnym czołgiem i ciągnikiem…
Zanim powstały pierwsze czołgi, wynalazcy, konstruktorzy i wojskowi z wyobraźnią próbowali swoich sił projektując różne dziwne pojazdy, które w teorii miały ułatwić pokonanie okopów i zrytych pociskami pól walki I wojny światowej. Jedną z takich konstrukcji była Maszyna Boiraulta.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej w Wielkiej Brytanii powołano Special Vehicle Development Committee, którego celem było zaprojektowanie ciężkiego czołgu, który idealnie nadawałby się do walki na frontach… I wojny światowej. Powstały dwa pojazdy nazwane TOG1 i TOG2, które po długich próbach zostały uznane za…
Pionierami w budowie pierwszych czołgów byli Brytyjczycy i Francuzi. Deptali im jednak po piętach zarówno Niemcy jak i Włosi. Prace nad pierwszymi włoskimi czołgami ruszyły już w 1917 roku a ich efektem było powstanie czołgu ciężkiego Fiat 2000, oraz nieco później lekkiego Fiat 3000.
Pożary szybów naftowych należą do jednych z najtrudniejszych do opanowania. Olbrzymie ilości wydostającej się pod ciśnieniem ropy, są bardzo trudne do ugaszenia. Potrzeba albo dużych ilości wody, albo jakiegoś sposobu na odcięcie dopływu albo tlenu, albo ropy. Istnieje kilka technik gaszenia pożarów szybów naftowych, a…
Zaprojektowany i produkowany od 1941 roku amerykański czołg średnie M3 Lee (a dokładnie Medium Tank M3) powstał na podstawie analizy działań wojennych we Francji. Czołg ten był rozwiązaniem przejściowym, zanim amerykańska armia wprowadziła do uzbrojenia czołgi średnie M4 Sherman. Mimo zaprojektowania w bardzo krótkim czasie…
Czołgi piechoty Valentine Mk III były najliczniej produkowanymi brytyjskimi czołgami piechoty podczas II wojny światowej. W Wielkiej Brytanii i Kanadzie zbudowano w latach 1940-1944 aż 8275 pojazdów tego typu w kilkunastu różnych wersjach.
Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na świecie. Potężnie uzbrojone i dopracowane pod wieloma względami wozy cierpiały jednak na problemy z napędem. Chociaż wycofano je ze służby w brytyjskiej armii, wiele cały czas pozostaje w służbie w…
Czołgi ciężkie KW-1 po raz pierwszy na większą skalę pojawiły się na froncie w 1941 roku podczas niemieckiej inwazji na ZSRR. Z racji swojego potężnego pancerza były praktycznie niewrażliwe na większość ówczesnej broni przeciwpancernej. Przez kilka miesięcy siały postrach na froncie i… stały się źródłem…
O ile wprowadzony do uzbrojenia w 1949 roku M46 Patton był przejściową modernizacją starszych czołgów, Wyprodukowany w 1951 roku M47 Patton był składakiem łączącym stary kadłub, ale poddany modyfikacji z nową wieżą. Czołgi te chociaż trafiły do bardzo wielu odbiorców, miały krótką karierę w amerykańskiej…
Podczas II wojny światowej w Wielkiej Brytanii funkcjonował podział na czołgi piechoty i czołgi szybkie. Te pierwsze były z natury duże, dobrze opancerzone i powolne, aby dotrzymać kroku piechocie. Czołgi szybkie były natomiast lżejsze i szybsze, dzięki czemu mogły prowadzić działania manewrowe, ale kosztem pancerza.…
T-55 chociaż był rozwinięciem czołgu T-54, w praktyce odmienił radzieckie wojska pancerne. Produkowano go od 1958 do 1979 roku w ZSRR, Polsce i Czechosłowacji, a zmodyfikowane wersje powstawały w Rumunii i ChRL. Według różnych szacunków powstało około 20 000 – 30 000 czołgów T-55 w…
Wraz z pojawieniem się na froncie pierwszych czołgów, zrodził się problem transportu piechoty przez linię frontu. Czołgi mogły przedrzeć się przez front, ale poruszająca się pieszo piechota pozostawała w tyle głównie z powodu prowadzonego ostrzału. W związku z tym brytyjscy wojskowi uznali, że trzeba stworzyć…
Słoweńskie siły zbrojne zmodernizowały pod koniec lat 90. 30 czołgów T-55 do standardu M-55S. Od swoich poprzedników różnią się uzbrojeniem, opancerzeniem i elektroniką. We wrześniu 2016 roku ogłoszono chęć ich sprzedaży, ale transakcja nie została zrealizowana. Dopiero w 2022 roku czołgi te trafiły na Ukrainę.
Włoskie wojska pancerne były w okresie Zimnej Wojny zbieraniną sprzętu amerykańskiego i niemieckiego co nie podobało się zwłaszcza części polityków i dowódców wojsk lądowych. W związku z tym na początku lat 80. podjęto decyzję o opracowaniu nowego włoskiego czołgu podstawowego, który otrzymał nazwę C1 Ariete.
Wraz z upadkiem ZSRR i uzyskaniem niepodległości, Ukraina odziedziczyła po wielkim bracie olbrzymie ilości sprzętu wojskowego. Rozsiane po całym kraju składowiska sprzętu, bazy wojskowe oraz zakłady przemysłowe zaopatrujące niegdyś całe mocarstwo znalazły się w rękach jednego znacznie mniejszego kraju.
