Pływający obecnie pod rosyjską banderą żaglowiec STS Siedow jest największym żaglowcem szkolnym na świecie. Przez długi czas był również największym żaglowcem pozostającym w eksploatacji. Zbudowano go w 1921 roku w Niemczech i początkowo nosił nazwę Magdalene Vinnen II. Przekazano go ZSRR w ramach reparacji wojennych.
Żaglowiec towarowy i szkolny
Historia statku rozpoczęła się w 1920 roku. Jego stępkę położono w stoczni Friedrich Krupp Germaniawerft w Kilonii, a wodowanie miało miejsce 23 marca 1921 roku. Żaglowiec otrzymał wówczas nazwę Magdalene Vinnen II a jego właścicielem została firma F. A. Vinnen & Co. Zbudowano go jako czteromasztowy bark o stalowej konstrukcji, długości 117.5 m, wyporności 7381 ton i tonażowi 3500 GRT. Projektowo, żaglowiec nie miał posiadać pomocniczego napędu, ale stocznia wymusiła jego instalację. Dzięki temu statek mógł osiągnąć prędkość do 10 węzłów dzięki silnikowi, lub około 18 węzłów pod żaglami.
Był to jeden z ostatnich windjammerów jakie zbudowano. W swój pierwszy rejs wyruszył 1 września 1921 roku. Wykorzystywano go do transportu ładunków, głównie saletry z Chile. Podczas swoich rejsów odwiedzał m.in. porty w Argentynie, Południowej Afryce lub Australii. Ponadto wykorzystywano go w rejsach szkoleniowych.
9 sierpnia 1936 roku statek został sprzedany armatorowi Norddeutscher Lloyd, który zmienił jego nazwę na Kommodore Johnsen. Oprócz zmiany nazwy, żaglowiec został nieznacznie zmodyfikowany, aby lepiej wypełniać rolę jednostki transportowej i szkolnej. Po wybuchu II wojny światowej żaglowiec wykorzystywano do zadań szkoleniowych, jednak jego kariera nie należała do zbyt intensywnych, ani nie obfitowała w ciekawsze wydarzenia.
Największy żaglowiec szkolny
Po zakończeniu II wojny światowej, Kommodore Johnsen został przejęty przez Brytyjczyków, jednak ostatecznie, 20 grudnia 1945 roku został przekazany ZSRR jako część reparacji wojennych. Sowieci wyremontowali go i dostosowali całkowicie do pełnienia roli jednostki szkolnej, nadając mu nazwę STS Siedow. W wyniku przeprowadzonych zmian, statek mógł zabrać na pokład 60 członków załogi i do 120 kadetów. Wcielono go do radzieckiej floty w 1952 roku. Do 1957 roku pozostawał jednostką szkolną, a następnie w latach 1957-1966 wykorzystywano go w roli jednostki badawczej operującej na Północnym Atlantyku.
W 1966 roku mający swoje lata statek został przeniesiony do rezerwy i zacumowany w Kronsztadzie. Wcielono go wówczas do floty należącej do Ministerstwa Rybołówstwa. Przez kolejnych kilka lat był wykorzystywany jako jednostka szkolna dla załóg kutrów. W toku służby poddano go kolejnemu remontowi połączonemu z modernizacją, które zakończyły w 1981 roku.
Od tego czasu Siedow wykorzystywany był przez szkoły morskie w Królewcu (Kaliningrad) oraz w Murmańsku, a portem macierzystym był Ryga. W 1991 roku statek opuścił Rygę wraz z ogłoszeniem niepodległości przez Łotwę. Od tego czasu jego portem macierzystym stał się Murmańsk.
Mimo swojego wieku, żaglowiec cały czas pozostaje w eksploatacji i jest wykorzystywany do szkolenia rosyjskich marynarzy. Do momentu wejścia do służby żaglowca SV Royal Clipper w 2000 roku Siedow klasyfikowany był jako największy żaglowiec na świecie, który pozostawał w służbie. Obecnie pozostaje największym żaglowcem szkolnym na świecie.
Do 2022 roku Siedow był częstym gościem w europejskich portach, zwłaszcza podczas zlotów żaglowców. Obecnie z powodu sankcji nałożonych na Rosję po inwazji na Ukrainę, Siedow nie może formalnie zawijać do europejskich portów. Mimo to, żaglowiec często operuje na Bałtyku i u wybrzeży Skandynawii, blisko m.in. polskich platform wiertniczych. W związku z tym jest pod stałą obserwacją jednostek straży przybrzeżnej.
Źródło zdjęć: Depositphotos.com
