SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    • Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    • Pancerniki typu Iowa
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Rumuńskie myśliwce IAR 80 i IAR 81
    Rumuńskie myśliwce IAR 80 i IAR 81
    Rumuńskie myśliwce IAR 80 i IAR 81
    Artykuły

    Rumuńskie myśliwce IAR 80 i IAR 81

    Michał BanachBy Michał Banach1 czerwca 2018Brak komentarzy4 Mins Read
    Pod koniec lat 30. podstawowymi samolotami myśliwskimi Rumuńskich Sił Powietrznych były zakupione w Polsce i produkowane na licencji PZL.11 i PZL.24. Zdając sobie sprawę z ich coraz mniejszej wartości bojowej, zlecono zakładom IAR opracowanie nowego myśliwca. Tak powstały IAR-80 i IAR-81.

    Następca PZL.24

    Po raz pierwszy pomysł zaprojektowania nowego myśliwca, który zastąpiłby dotychczas wykorzystywane maszyny pojawił się w listopadzie 1936 roku. Ministerstwo Lotnictwa i Marynarki zleciło funkcjonującym od 1927 roku zakładom IAR przygotowanie projektu takiego samolotu. Zakładano, że myśliwiec będzie dysponował nowoczesną konstrukcją uwzględniającą ówczesne trendy w rozwoju lotnictwa.

    Rumuński PZL P.11 na płozach
    Rumuński PZL P.11 na płozach

    Aby maksymalnie przyśpieszyć prace oraz późniejszą produkcję zastosowano wiele elementów konstrukcyjnych pochodzących z PZL.24. Pierwszy prototyp samolotu nazwanego IAR 80 ukończono na początku 1939 roku, a jego oblot miał miejsce 4 kwietnia 1939 (za sterami zasiadł Dumitru Popescu), jednak oficjalnie przyjmuje się datę 12 kwietnia (niektóre źródła podają 20 kwietnia).

    Samolot miał metalową konstrukcję i był dolnopłatem. Kadłub miał 9,2 m długości a rozpiętość skrzydeł wynosiła 9 m. Maksymalna masa startowa wynosiła natomiast 2248 kg (2980 kg w późniejszych wersjach IAR 81). Napęd stanowił czternastocylindrowy silnik IAR-K14, będący licencyjną odmianą francuskiego Gnome Rhône 14K Mistral Major. W toku produkcji silnik modyfikowano zwiększając jego moc. Początkowo miał on 930 KM, ale w ostatniej wersji już 1025 KM. Prędkość maksymalna wynosiła około 485 km/h (prototyp rozpędził się jednak do ponad 510 km/h).

    IAR 80
    IAR 80

    Uzbrojenie samolotu składało się początkowo z czterech karabinów maszynowych Browninga kalibru 7,92 mm. W kolejnych wersjach montowano sześć takich karabinów lub dwa albo cztery karabiny maszynowe plus dwa karabiny maszynowe kalibru 13,2 mm albo działka 20 mm. W wersji bombowej oznaczonej jako IAR 81 maszyna mogła przenosić ładunek bomb o masie 350 kg (1x 250 kg i 2x 50 kg).

    Po rozpoczęciu prób prototypu wyszły na jaw liczne drobne wady konstrukcyjne, z których największą była słaba widoczność z kokpitu. Ze względu na napiętą sytuację międzynarodową podjęto jednak decyzję o wprowadzeniu maszyn do produkcji i wprowadzaniu poprawek na bieżąco. Łącznie do 1944 roku wyprodukowano 450 maszyn w kilku wersjach – IAR 80, IAR 80A, IAR 80B, IAR 81 i IAR 81C.

    IAR 80
    IAR 80

    Intensywna wojenna eksploatacja

    Wraz z włączeniem się Rumunii do walk na froncie wschodnim w 1941 roku myśliwce IAR 81 i IAR 81 (wariant dostosowany do zadań bombowych, w tym zrzucania bomb w locie nurkowym) wykorzystywano intensywnie we wszystkich najważniejszych rumuńskich jednostkach lotniczych równolegle z takimi maszynami jak Hawker Hurricane oraz Messerschmitt Bf 109.

    Maszyny te uczestniczyły zarówno w walkach na froncie wschodnim, gdzie w początkowym okresie odnosiły spore sukcesy, jak i podczas obrony terytorium Rumunii przed alianckimi bombardowaniami. Pot przejściu Rumunii na stronę Aliantów IARy wykorzystywano do zwalczania niemieckiego lotnictwa. Pod koniec wojny IARy nie były już najskuteczniejszymi maszynami, ale dzięki wzmocnieniu uzbrojenia były w stanie zwalczać zarówno amerykańskie bombowce strategiczne jak i myśliwce P-51 Mustang i P-38 Lightning.

    IAR 80
    IAR 80

    Łącznie w trakcie wojny piloci latający na IAR-ach 80 i 81 odnotowali 539 pewnych zwycięstw powietrznych, 90 niepotwierdzonych i 168 maszyn zniszczonych na ziemi, przy stratach własnych wynoszących 274 maszyn (z czego 158 utracono w wypadkach, 74 w walkach powietrznych (36 maszyn zestrzelili Amerykanie, 24 Rosjanie a 14 Niemcy), 14 od ognia przeciwlotniczego i 28 na ziemi). Na tle ogólnych wyników rumuńskiego lotnictwa IARy wyglądają całkiem nieźle, ale liczba zwycięstw powietrznych nie do końca odzwierciedla faktyczne rezultaty, ponieważ zgodnie z przyjętym w Rumunii system zestrzelenie maszyn wielosilnikowych przekładało się na kilka zestrzeleń w statystykach, w zależności od liczby silników.

    IAR 80
    IAR 80

    Wyeksploatowane maszyny pozostawiono w uzbrojeniu do lat 1956-1957, kiedy to ostatnie egzemplarze wycofano i zezłomowano. Warto dodać, że po wojnie kilka maszyn przebudowano na szkolne wersje dwumiejscowe. Do naszych czasów nie przetrwał żaden egzemplarz IARa 80 lub 81 – istnieją jedynie repliki.

    IAR 81
    IAR 81
    IAR 80
    IAR 80
    IAR 81
    IAR 81

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleWashington Monument – symbol Waszyngtonu
    Next Article Poznań podczas II wojny światowej – film
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Pancerniki typu Iowa

    29 stycznia 202323 Mins Read

    Hanriot H.110 – wielki myśliwiec i wielka porażka

    23 stycznia 20232 Mins Read

    Czołg ciężki KW-1 – zapomniana legenda frontu wschodniego

    22 stycznia 20239 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    3 lutego 2023

    Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

    9.3
    3 lutego 2023

    Odjechane Jednorożce – recenzja

    2 lutego 2023

    Krótka historia kapsli do zamykania butelek

    1 lutego 2023

    Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    10 kwietnia 20160

    Polski karabinek modułowy MSBS

    Karabinek MSBS „Grot” stworzony przez Fabrykę Broni „Łucznik” jest najnowocześniejszym zaprojektowanym w Polsce karabinkiem. Broń…

    Artykuły
    27 lipca 20190

    Edmund Fitzgerald – największy wrak Wielkich Jezior

    W momencie zbudowania w 1958 roku, SS Edmund Fitzgerald był największym statkiem pływającym po Wielkich…

    Artykuły
    20 listopada 20200

    Prezenty dla Żeglarza, dekoracje marynistyczne, morskie upominki

    Nie ważne, czy pływacie na rejsy dalekomorskie, oceaniczne czy pod żaglami na wodach śródlądowych. Spędzacie…

    Artykuły
    15 września 20180

    Niszczyciele typu Daring – ostatnie artyleryjskie niszczyciele Royal Navy

    Wprowadzone do służby w latach 50. niszczyciele typu Daring były ostatnimi okrętami tej klasy służącymi…

    Artykuły
    22 grudnia 20210

    Ił-86 – pierwszy radziecki szerokokadłubowy samolot pasażerski

    Zaprojektowany w drugiej połowie lat 70. Iljuszyn Ił-86 był pierwszym radzieckim szerokokadłubowym samolotem pasażerskim. Samolot…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.