Na początku lat 30. w ZSRR rozpoczęto prace nad eksperymentalnym, ciężkim działem samobieżnym SU-14, uzbrojonym w potężną armatę kalibru 203 mm. Projekt napotkał wiele trudności na etapie prób i nigdy nie został do końca zrealizowany. Zbudowano 2 pojazdy, które wzięły ograniczony udział w obronie Moskwy w 1941 roku.
17 września 1931 roku dowództwo radzieckich wojsk pancernych zleciło zespołowi inżynierów pod kierownictwem P. N. Siaczyntowa zaprojektowanie potężnego działa samobieżnego uzbrojonego w armatę kalibru 203 mm. Według założeń pojazd miał służyć do zapewniania wsparcia ogniowego, oraz w razie potrzeby neutralizacji umocnień, również ogniem na wprost.
SU-14
W 1932 roku powstała ogólna koncepcja takiego pojazdu, a w 1933 roku rozpoczęto budowę pierwszego prototypu. Jako bazę wykorzystano podwozie czołgu ciężkiego T-35, które zapewniało wystarczającą ilość miejsca do zainstalowania potężnej haubicy B-4 wz. 1931 kalibru 203 mm. Pojazd miał 9,45 m długości, 3,4 m szerokości i 3 m wysokości, a jego masa wynosiła 47 ton. Napęd stanowił silnik M-17 o mocy 400 KM, zapewniający prędkość maksymalną 27 km/h i zasięg 100 km. Oprócz haubicy stanowiącej główne uzbrojenie, do samoobrony zainstalowano dwa karabiny maszynowe DT kalibru 7,62 mm.
Próby prototypu wykazały wiele wad podczas testów i nie nadawał się do wprowadzenia do eksploatacji. Podjęto wówczas decyzję o zaprojektowaniu nowej wersji pojazdu, która otrzymała oznaczenie SU-14-1. Według części źródeł był to całkowicie nowy pojazd, a według innych, był to przebudowany prototyp SU-14. Wśród wprowadzonych zmian, najważniejszymi była modyfikacja podwozia i układu kierowania, skrzyni biegów i sprzęgła.
SU-14
Testy wypadły pozytywnie, ale w 1937 roku w trakcie czystek stalinowskich P. N. Siaczyntow został aresztowany i zabity, co przypieczętowało los projektu SU-14. W tym czasie dwa istniejące prototypy pojazdu zostały zmagazynowane. Przypomniano sobie o nich dopiero w grudniu 1939 roku i uznano, że idealnie nadają się do zwalczania fińskich umocnień.
Przed wysłaniem na front, oba pojazdy należało naprawić i dopancerzyć. Prace przedłużały się i ukończono je już po zakończeniu wojny z Finlandią. W związku z tym pojazdy ponownie wróciły do magazynu. W tym czasie jeden z prototypów został przezbrojony w haubicę Br-2 wz. 1935 kalibru 152 mm. Po wprowadzeniu modyfikacji, pojazdy otrzymały oznaczenie SU-14-2 (tutaj ponownie źródła nie są zgodne, ponieważ niektóre sugerują, że pojazd w tej wersji oparty był na powiększonym podwoziu czołgu T-28.
SU-14
Podczas obrony Moskwy, pod koniec 1941 roku oba działa samobieżne wprowadzono do eksploatacji w specjalnej jednostce operującej w rejonie Kubinki. Wykorzystywano je w walkach przez krótki czas, po czym ponownie przeniesiono do magazynu, gdzie pozostały przez całą wojnę. W 1960 roku zezłomowano prototyp SU-14-1 z haubicą kalibru 203 mm. Drugi prototyp, z haubicą kalibru 152 mm przetrwał i trafił ostatecznie do muzeum w Kubince, gdzie znajduje się po dziś dzień.
-
- SU-14
-
- SU-14
-
- SU-14
-
- SU-14-2 (fot. Wikimedia Commons)
-
- SU-14-2 (fot. Wikimedia Commons)
