SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa
    • Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    • Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      6 lutego 2023

      Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      6 lutego 2023

      Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Polski transatlantyk MS Batory
    Rysunek przedstawiający transatlantyk M/s Batory
    Rysunek przedstawiający transatlantyk M/s Batory
    Artykuły

    Polski transatlantyk MS Batory

    Michał BanachBy Michał Banach11 marca 2014Updated:7 stycznia 20162 komentarze7 Mins Read
    Zbudowany w 1935 roku transatlantyk MS Batory był jednym z najsłynniejszych polskich statków. Wykorzystywano go zarówno do przewozu pasażerów przez Atlantyk na trasach liniowych oraz jako statek wycieczkowy. Podczas II wojny światowej kiedy wykorzystywano go jako transportowiec wojska Batory otrzymał przydomek Lucky Ship.

    Transatlantycki prestiż

    Posiadanie statków pasażerskich kursujących na trasach transatlantyckich było w okresie międzywojennym i przez pewien czas po II wojnie światowej symbolem zamożności państwa. Możliwości podróżowania między kontynentami nie było zbyt wiele, a transatlantyki były najlepszym i najbardziej wygodnym rozwiązaniem.

    Wiele państw na całym świecie starało się dołączyć do nielicznego grona posiadaczy transatlantyckich statków pasażerskich. Polska była jednym z kilku państw, które miały swój całkiem istotny udział w żegludze między kontynentami. Mało kto wie, że Polska posiadała kilka transatlantyków i przez długie lata utrzymywała regularne połączenia morskie między Europą, a Ameryką.

    Batory w Gdyni w 1937 roku
    Batory w Gdyni w 1937 roku

    Jednym z najsłynniejszych polskich transatlantyków był MS Batory. Stępkę pod niego położono 1 maja 1934 roku, wodowanie miało miejsce 3 lipca 1935 roku a do służby statek wszedł 8 kwietnia 1936 roku. Batory był jednym z dwóch zamówionych w okresie międzywojennym przez linie żeglugowe GAL dużych transatlantyków. Jego bliźniakiem był MS Piłsudski wprowadzony do służby 22 sierpnia 1935 roku.

    Oba statki zastąpiły kilka przestarzałych jednostek, które trafiły do Polski po zakończeniu I wojny światowej, a ich głównym zadaniem miała być obsługa rejsów transatlantyckich oraz wycieczkowych. Liniowce były bardzo luksusowo wyposażone (aczkolwiek nie dorównywały przepychem takim legendom jak chociażby Titanic). Mimo podobieństwa, Batory uznawany był za nieco skromniej urządzony. Projekt wnętrz przygotował zespół w skład którego wchodzili Wojciech Jastrzębowski, Lech Niemojewski, Tadeusz Pruszkowski i Stanisław Brukalski.

    MS Batory
    MS Batory

    Batory miał 160 m długości a jego pojemność wynosiła 14 287 RT. Napęd stanowiły dwa 9-cylindrowe silniki diesla Sulzer o mocy 12 500 KM. Pozwalały one na osiągnięcie prędkości 18-20 węzłów. Pierwotnie statek mógł zabrać na pokład 760 pasażerów i 313 członków załogi. Koszt budowy obu liniowców wyniósł 1,9 mln dolarów (współcześnie około 34,7 mln dolarów).

    Transatlantyk wszedł do służby 8 kwietnia 1936 roku. Już niespełna dwa tygodnie później wyruszył w swój pierwszy rejs wycieczkowy z Wenecji, przez Dubrownik, wokół Włoch aż do Barcelony i Casablanki. 17 maja liniowiec wpłynął do Gdyni i już następnego dnia wyruszył w swój pierwszy rejs przez Atlantyk.

    Podczas podróży statek spotkał jednego z konkurentów na trasach atlantyckich – sterowiec Hindenburg, a później minął się z swoim bliźniakiem – MS Piłsudskim. Wejście Batorego do portu w Nowym Jorku miało bardzo uroczysty charakter, a statek powitały tysiące osób. Rejs trwał 9 dni. W porównaniu do rekordzistów podróż trwała dosyć długo (wówczas Błękitną Wstęgę posiadał francuski transatlantyk Normandie, który pokonał Atlantyk w niecałe 4 dni).

    MS Batory w Nowym Jorku
    MS Batory w Nowym Jorku

    Aż do wybuchu wojny Batory regularnie pływał na trasach z Gdyni do Ameryki, wykonując łącznie 39 rejsów. Mimo iż rejsy były w miarę udane, liniowiec miał sporo problemów z niewyjaśnionymi pożarami na pokładzie. Najgroźniejszym z nich był pożar maszynowni 27 maja 1937 roku w trakcie paradoksalnie 13 rejsu przez Atlantyk. Uszkodzeniu uległa znaczna część maszynowni i konstrukcja statku. Remont trwał ponad 3 tygodnie.

    Nowe czasy i nowa rola

    II wojna światowa zastała liniowiec poza granicami kraju. Być może to uratowało go przed zniszczeniem, w przeciwieństwie do bliźniaczego Piłsudskiego, który zatonął 26 listopada 1939, prawdopodobnie w wyniku wejścia na minę.

    MS Batory
    MS Batory

    W związku z wybuchem wojny, Batory podobnie jak inne statki pasażerskie został przejęty przez organizację Ministry of Shipping, po czym poddano go przebudowie na transportowiec wojska mogący zabrać na pokład aż 2400 żołnierzy. Przez cały okres wojenny transatlantyk dzielnie sprawdzał się w swojej nowej roli, biorąc udział w 6 dużych operacjach wojskowych i przewożąc blisko 120 tysięcy żołnierzy.

    Wraz z wkroczeniem do Polski wojsk sowieckich i utworzeniem komunistycznego rządu, sytuacja statku stała się dosyć problematyczna. W związku z tym przez kilka miesięcy Batory pływał pod brytyjską banderą. 16 marca 1946 roku na mocy podpisanych wcześniej porozumień, liniowiec ponownie trafił w Polskie ręce.

    MS Batory
    MS Batory

    Podczas wojny doszło do wielu wypadków i nieprzyjemnych wydarzeń na pokładzie Batorego. Często dochodziło do buntów załogi, której nie do końca odpowiadała trudna i niezbyt przyjemna wojenna służba. Mimo to obyło się bez większych problemów. Batory otrzymał w czasie II wojny światowej przydomek Lucky Ship.

    Po powrocie w Polskie ręce transatlantyk poddano remontowi, którego celem było przywrócenie stany sprzed wojny. Podczas prac wybuchł jednak pożar, który mocno uszkodził część pomieszczeń. Kilkumiesięczny remont zakończył się z opóźnieniem 5 kwietnia 1947 roku. Jednostka natychmiast wyruszyła w rejsy pasażerskie. Niestety nie dane jej było wrócić do kraju przez ponad rok. Dopiero 30 kwietnia 1948 roku Batory przypłynął do Gdyni po raz pierwszy od wybuchu wojny – dokładnie minęło 7 lat, 7 miesięcy i 5 dni od dnia w którym opuścił Polskę przed wojną.

    Batory krótko po powrocie do Polski po wojnie (fot. Stanisław Nalewajko)
    Batory krótko po powrocie do Polski po wojnie (fot. Stanisław Nalewajko)

    Powojenna służba Batorego nie należała do tak przyjemnych jak przed wojną. Złe stosunki polityczne między państwami bloku wschodniego a USA sprawiły, że wizyty w Nowym Jorku były czystym koszmarem zarówno dla załogi jak i pasażerów. Statek wielokrotnie przeszukiwano – raz w celu znalezienia znajdującej się rzekomo na jego pokładzie… bomby atomowej (sic!).

    W 1951 roku transatlantyk odbył swoją ostatnią podróż do Nowego Jorku, z której powrócił 15 kwietnia. W tym czasie zawieszono wszelkie rejsy polskich transatlantyków do USA. Większość statków posiadanych przez GAL (Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe S.A..) została wówczas sprzedana ZSRR, co w gruncie rzeczy oznaczało ich powolny koniec.

    MS Batory
    MS Batory

    Na szczęście kierownictwo GAL-u, a później Polskich Linii Oceanicznych, które zajęły miejsce wcześniejszego przedsiębiorstwa podjęły liczne wysiłki, których celem było znalezienie odpowiedniego zajęcia dla Batorego. Statek miał trafić na linie wycieczkowe do krajów Trzeciego Świata – tzw. trasy południowe. W związku z tym jednostka wymagała przebudowy.

    Prace przeprowadzono podobnie jak w przeszłości w Wielkiej Brytanii. Na szczęście obyło się bez problemów politycznych. Największą zmianą na statku było ulepszenie klimatyzacji i wyposażenia kajut. Aż do roku 1957 Batory pływał na trasach z Gdyni do Indii i Pakistanu. Nie były to przyjemne rejsy, ponieważ ze względu na problemy polityczne statek nie mógł zawijać do prawie żadnych portów po drodze. W związku z tym w Gdyni pakowano na niego praktycznie wszystko co tylko się dało – paliwo, zapasy itp. które miały starczyć na całą podróż. Rejsy te trwały około 50 dni (w jedną i drugą stronę razem).

    Batory w porcie w Halifaxie w 1966 (fot. stefanbatoryoceanliner.weebly.com)
    Batory w porcie w Halifaxie w 1966 (fot. stefanbatoryoceanliner.weebly.com)

    W 1957 roku podjęto decyzję o przeprowadzeniu w Niemczech olbrzymiego remontu liniowca. Zmianie uległ wygląd zewnętrzny jednostki. Zmniejszono ilość miejsc dla pasażerów klasy pierwszej (z 412 do zaledwie 76) oraz zwiększono ilość miejsc w klasie turystycznej (z 420 do 740). Przebudowano wnętrza, a projekt nowego wykończenia przygotował zespół pod kierownictwem prof. Wacława Tomaszewskiego. Zewnętrzny wygląd również uległ zmianie w związku z zmianą układu łodzi ratunkowych.

    Po przebudowie Batory wyruszył na nową trasę Gdynia-Montreal. Przez 12 kolejnych lat liniowiec służył zarówno na trasach liniowych jak i wycieczkowych. Rejsy te były mniej lub bardziej opłacalne, ale na pewno nie były bardzo udane. Mimo przeprowadzonego remontu statek starzał się bardzo szybko.

    MS Batory w Gdyni - 4 maja 1947 roku
    MS Batory w Gdyni – 4 maja 1947 roku

    Smutny koniec legendarnego statku

    W 1969 roku zaczęto się zastanawiać nad jego dalszym losem. Rozważano wiele opcji, ale ostatecznie zdecydowano się na zacumowanie go na stałe w Gdyni w charakterze hotelu. Rolę tę pełnił od 1 lipca 1969 do 1 grudnia 1970 roku. W związku z słabnącym zainteresowaniem podjęto jednak decyzję o jego zezłomowaniu.

    11 marca 1971 roku Batory został sprzedany firmie Yan Wing Metal Junk w Hongkongu, która miała przeprowadzić jego złomowanie. W związku z tym przeprowadzono na nim kilka napraw i przygotowano do ostatniego rejsu. 30 marca transatlantyk opuścił Gdynię po raz ostatni.

    MS Batory
    MS Batory

    Podczas rejsu, 1 kwietnia spotkał się z wracającym z Kanady Stefanem Batorym – swoim następcą. Polską banderę opuszczono na nim 2 czerwca 1971 roku po ponad 35 latach służby, przewiezieniu ponad 270 tysięcy pasażerów w 222 rejsach liniowych i blisko 30 tysiącach w rejsach wycieczkowych. Przez wszystkie lata swojej służby statek miał łącznie 15 kapitanów.

    Sporo ciekawych zdjęć Batorego można znaleźć na tej stronie: PHOTOS – MS BATORY „Lucky Ship”

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleHampton Roads – pierwsza bitwa okrętów pancernych
    Next Article Czarne ptaki Zimnej Wojny – Lockheed U-2 i SR-71 Blackbird
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    30 stycznia 20233 Mins Read

    Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk

    26 stycznia 20237 Mins Read

    D-1 Cykacz – pierwszy projekt Jerzego Dąbrowskiego

    16 stycznia 20232 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    6 lutego 2023

    Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

    5 lutego 2023

    Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    3 lutego 2023

    Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

    9.3
    3 lutego 2023

    Odjechane Jednorożce – recenzja

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    28 września 20150

    5 najlepszych czołgów II wojny światowej

    Podczas II wojny światowej czołgi przeszły olbrzymią transformację. W trakcie tego najkrwawszego konfliktu w historii…

    Artykuły
    7 września 20150

    Twórca jako podmiot praw autorskich

    Nasz umysł pozwala tworzyć coraz to nowe rzeczy, które niekiedy są rewolucyjne i na zawsze…

    Artykuły
    8 lipca 20190

    HMS Victoria (1859) – pierwszy i ostatni

    Zbudowany w 1859 roku okręt liniowy HMS Victoria to wyjątkowa jednostka. Chociaż nie zasłynęła w…

    Artykuły
    26 grudnia 20160

    Okręty obrony wybrzeża typu Siegfried i Odyn

    W latach 1888-1896 w Niemczech powstały dwa typy pancerników obrony wybrzeża typu Siegfried (6 okrętów)…

    Artykuły
    21 czerwca 20170

    1948 Tarf Gilera – zapomniany projekt Piero Taruffi

    Włoski kierowca wyścigowy Piero Taruffi zasłynął ustanowieniem w 1937 roku rekordu prędkości dla motocykli, wynoszącego…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.