Niszczyciele typu Daring - ostatnie artyleryjskie niszczyciele Royal Navy

Wprowadzone do służby w latach 50. niszczyciele typu Daring były ostatnimi okrętami tej klasy służącymi w Royal Navy. Ich następcami były już niszczyciele rakietowe. Z planowanych 20 jednostek powstało ostatecznie 11, z czego 8 służyło w Royal Navy, a 3 w Royal Australian Navy. Dwa okręty tego typu po wycofaniu z Royal Navy trafiły do Peru.

Wojenne doświadczenie

Prace nad niszczycielami typu Daring ruszyły jeszcze w trakcie II wojny światowej. Zamówienie na dwa pierwsze okręty typu złożono 5 czerwca 1943 roku. Nowe niszczyciele miały być jednymi z największych w brytyjskiej flocie – 120 m długości i wyporność 3820 ton. Napęd stanowiły dwie turbiny parowe o mocy 54 000 KM, zapewniające prędkość 30 węzłów i zasięg 8100 km przy prędkości 20 węzłów. Załoga okrętów liczyła 297 oficerów i marynarzy.

HMS Decoy

Uzbrojenie okrętów stanowiło 6 armat QF 4.5 inch /45 Mark V kalibru 113 mm umieszczonych w trzech dwudziałowych wieżach. Uzbrojenie przeciwlotnicze początkowo składało się z 6 działek Bofors kalibru 40 mm w trzech podwójnych stanowiskach (w toku służby wprowadzano jednak modyfikacje). Dodatkowo niszczyciele posiadały dziesięć wyrzutni torped kalibru 533 mm (2xV). Zarówno artyleria główna jak i przeciwlotnicza naprowadzane były za pomocą radarów – radar do wykrywania celów nawodnych Type 293Q, radar przeciwlotniczy Type 291, radar nawigacyjny Type 274 oraz Type 275 dla wież artyleryjskich i Type 262 dla obrony przeciwlotniczej.

Początkowo Royal Navy zamówiła 16 okrętów tego typu, a Royal Australian Navy 4, jednak ostatecznie do służby weszło tylko 8 brytyjskich okrętów i 3 australijskie (czwarta jednostka została zezłomowana na pochylni przed ukończeniem budowy). Australijskie Daringi różniły się od brytyjskich wyposażeniem, zwłaszcza pomieszczeń załogi, ponieważ dostosowano je do służby na Pacyfiku. Zmiany wprowadzane podczas budowy sprawiły, że prace nad nimi trwały dłużej niż planowano. W toku służby wszystkie okręty typu Daring przeszły liczne, aczkolwiek drobne modernizacje, w większości związane z zwiększeniem skuteczności obrony przeciwlotniczej. Największe zmiany dotknęły dwa niszczyciele kupione przez Peru.

HMS Duchess

Nazwa	Data zamówienia	Położenie stępki	Wodowanie	Wejście do służby	Los
HMS Delight	5 czerwca 1943 roku	5 września 1946 roku	21 grudnia 1950 roku	9 października 1953 roku	Zezłomowany w 1971 roku
HMS Daring	24 stycznia 1945 roku	29 września 1945 roku	10 sierpnia 1949 roku	8 marca 1952 roku	Zezłomowany w 1971 roku
HMS Diamond	24 stycznia 1945 roku	15 marca 1949 roku	14 czerwca 1950 roku	21 lutego 1952 roku	Zezłomowany w 1981 roku
HMS Defender	16 lutego 1945 roku	22 marca 1949 roku	27 lipca 1950 roku	5 grudnia 1952 roku	Wykorzystywany jako cel a następnie zezłomowany w 1972 roku
HMS Decoy	16 lutego 1945 roku	23 września 1946 roku	29 marca 1949 roku	28 kwietnia 1953 roku	Sprzedany do Peru w 1969 roku, w służbie do 13 lipca 2007 roku
HMS Diana	16 lutego 1945 roku	3 kwietnia 1947 roku	8 maja 1952 roku	29 marca 1954 roku	Sprzedany do Peru w 1969 roku, w służbie do 1993 roku
HMS Duchess	29 marca 1945 roku	8 lipca 1948 roku	9 kwietnia 1951 roku	23 października 1952 roku	Zezłomowany w 1980 roku
HMAS Vampire	–	1 lipca 1952 roku	27 października 1956 roku	23 czerwca 1959 roku	Wycofany z służby 13 sierpnia 1986 roku, zachowany jako okręt-muzeum
HMAS Vendetta	–	4 lipca 1949 roku	3 maja 1954 roku	26 listopada 1958 roku	Zezłomowany w 1987 roku
HMAS Voyager	–	10 października 1949 roku	1 maja 1952 roku	12 lutego 1957 roku	Zatonął w wyniku kolizji z HMAS Melbourne, 10 lutego 1964 roku

Eksploatacja

Służba okrętów nie należała do zbyt emocjonujących. Jedynie HMS Delight, HMS Duchess, HMAS Vampire i HMAS Vendetta wzięły udział w rejsach bojowych u wybrzeży Indonezji w latach 1963-1966. Ponadto niektóre z niszczycieli brały udział w rejsach u wybrzeży Wietnamu.

HMAS Vendetta

Niszczyciele typu Daring były ostatnimi artyleryjskimi niszczycielami Royal Navy. Na przełomie lat 60. i 70. jako całkowicie przestarzałe ustąpiły miejsca nowocześniejszym jednostkom. HMS Decoy i HMS Diana zostały w 1969 roku sprzedane do Peru. Po zmianie nazwy na BAP Ferre i BAP Palacios poddano je gruntownej modernizacji w ramach której wymieniono wyposażenie elektroniczne oraz zainstalowano przeciwokrętowe pociski rakietowe Exocet MM-38. W toku dalszej służby oba okręty przeszły jeszcze większe przebudowy, w ramach których usunięto rufową wieżę artyleryjską, a dziobowe zamieniono na nowsze wieże OTO Melara Twin 40L70 DARDO. Ferre pozostawał w eksploatacji do 13 lipca 2007 roku, natomiast Palacios do 1993 roku.

Najtragiczniejszy los spotkał australijski niszczyciel HMAS Voyager, który zatonął po kolizji z australijskim lotniskowcem HMAS Melbourne 10 lutego 1964 roku. Zginęło 82 członków załogi. Do naszych czasów przetrwał natomiast HMAS Vampire, który po wycofaniu ze służby 13 sierpnia 1986 roku (ostatnie lata służby okręt spędził jako jednostka szkolna) przekształcono go w muzeum. Od 2015 roku znajduje się w Australian National Maritime Museum w Sydney.

Niszczyciele typu Daring

Niszczyciele typu Daring w swoim czasie były bardzo nowoczesnymi jednostkami, jednak szybko stały się ofiarą rozwoju techniki i uzbrojenia morskiego. Dodatkowo miały zbyt duże załogi, przez co Royal Navy stosunkowo szybko wycofała je z eksploatacji.