Monitory typu Casco i ich skandaliczna historia

Podczas wojny secesyjnej amerykańska flota wprowadziła do służby kilka typów monitorów. Niektóre z tych okrętów były całkiem udanymi konstrukcjami, a niektóre niezbyt. Jednostki typu Casco były chyba najgorszymi jakie zaprojektowano. Zbudowano 20 okrętów, z których żaden nie wszedł do regularnej służby, a ich historia zakończyła się skandalem politycznym.

Pozytywny wynik starcia między USS Monitor a VSS Virginia pod Hampton Roads sprawił, że dowództwo US Navy postanowiło zainwestować w budowę kolejnych monitorów. Równolegle zaczęto opracowywać wiele różnych jednostek tej klasy. Jednym z istotniejszych projektów były okręty typu Casco. Przygotowanie ich projektu zlecono ponownie Johnowi Ericssonowi.

USS Casco

Od początku prac nad okrętami, w projekt ingerował Alban C. Stimers, który chciał dosłownie zbić polityczny kapitał na ambitnym projekcie, który miał doprowadzić do powstania aż 20 okrętów. Według wstępnego projektu nowe okręty miały mieć małe zanurzenie i drewniane obudowy pancernego kadłuba, które miały zwiększać pływalność 69-metrowych jednostek. Uzbrojenie umieszczono w dwudziałowej wieży i składało się z armat kalibru 280 mm. Ericsson postawił sobie za główny cel stworzenie prostego i łatwego w produkcji okrętu, ponieważ wiedział, że ich budową zajmą się niedoświadczone stocznie.

Gdy projekt był już prawie gotowy, admirał Joseph Smith zasugerował wydawać by się mogło małą zmianę w postaci zamienienia drewnianej obudowy zbiornikami, które miały być zalewane wodą podczas walki aby zmniejszyć wysokość okrętu nad wodą. Pomysł spodobał się Stimersowi, ale nie Ericssonowi, który zrezygnował z udziału w dalszych pracach. Oficjalnie kontrakty na budowę okrętów trafiły do stoczni w lutym 1863 roku, ale nie oznaczało to, że projekty poszczególnych okrętów były gotowe. Inżynierowie podlegli Stimersowi cały czas dopracowywali projekty, wprowadzając tyle zmian, że stoczniowcy gubili się w projektach, a prace nad okrętami szły bardzo powoli.

USS Shawnee i USS Wassuc

Pierwszy monitor typu Casco ukończono w 1864 roku i poddano próbom, które wykazały, że okręt do niczego się nie nadaje. Ciężar zbiorników (pustych) i pomp był tak duży, że woda przelewała się przez pokład okrętów nawet kiedy nie były załadowane paliwem, amunicją i zaopatrzeniem… Wybuchł polityczny skandal, który doprowadził do dymisji Stimersa z stanowiska szefa Monitor Office odpowiedzialnego za projekty nowych monitorów.

Nieprzydatne okręty typu Casco dokończono, ale nie wcielono ich do służby, zachowując je w rezerwie. Z kilku usunięto wieże i zainstalowano prymitywne systemy torpedowe, ale i to nie sprawiło, że okręty zyskały jakąkolwiek użyteczność. Tylko USS Squando przez krótki czas pozostał w ograniczonej eksploatacji. Po wielokrotnych zmianach nazw wszystkie zezłomowano w latach 1874-1875.

Projekt okrętów typu Casco był totalną porażką. O ile wstępny projekt Ericssona był całkiem niezły, kolejne wprowadzane poprawki tylko pogarszały sprawę i ostatecznie doprowadziły do powstania całkowicie nieprzydatnych okrętów.

Alban C. Stimers

Okręty typu Casco miały 69 m długości i wyporność 1175 ton. Silniki parowe miały zapewniać prędkość 8 węzłów, ale w praktyce nie przekraczała ona 3,5 węzła. Uzbrojenie składało się z 2 dział kalibru 280 mm. Początkowo koszt jednego okrętu szacowano na 395 000 dolarów, ale w praktyce przekroczył 500 000 dolarów (współcześnie odpowiednio 8,3 mln dolarów i 10,5 mln dolarów).