Równolegle z pracami nad pierwszym radzieckim międzykontynentalnym pociskiem balistycznym (ICBM) R-7 prowadzono w ZSRR prace nad międzykontynentalnym pociskiem manewrującym o kryptonimie Burja. Mimo postępów w testach, ostatecznie projekt przegrał z R-7 i nie wszedł do eksploatacji.

Geneza

Prace nad bronią pozwalającą na przeprowadzenie ataków nuklearnych na cele w USA bez potrzeby wysyłania bombowców prowadzono w ZSRR już na początku lat 50. Równolegle rozwijano dwa konkrecyjne projekty – pocisku balistycznego, oraz pocisku manewrującego. Prace nad pociskiem balistycznym doprowadziły w efekcie końcowym do powstania rakiety R-7, która weszła do eksploatacji w 1960 roku.

Burja
Burja

Konkurencyjny projekt pocisku manewrującego prowadzony był przez biuro projektowe OKB-301 w zakładach Ławoczkina, pod kierownictwem N. S. Czerniakowa. Projekt zakładał zbudowanie dwustopniowego pocisku manewrującego korzystającego z silnika pulsacyjnego, który miał dysponować zasięgiem około 8000 km.

Prace nad pierwszym stopniem pocisku, który miał służyć do startu, rozpędzenia i osiągnięcia wysokości przelotowej zlecono konstruktorom z biura projektowego OKB-2, których przełożonym był A. M. Isajew. Projekt silnika strumieniowego zlecono natomiast inżynierom z OKB-670, którymi kierował M. M. Bondariuk. Prace ruszyły w 1954 roku, czyli już po pierwszych próbach pocisków balistycznych.

Zapomniana Burja

Już w sierpniu 1954 roku ukończono wstępny projekt pocisku, który otrzymał oznaczenie Burja (fabryczne oznaczenie Ła-350), a w połowie 1957 roku ukończono pierwszy prototypowy pocisk, który miał służyć do testów poligonowych. Równolegle rozpoczęto prace nad serią kolejnych 19 pocisków do testów w locie.

Burja
Burja

Burja miała blisko 20 m długości i całkowitą masę 96 ton (oba stopnie wraz z głowicą nuklearną). Pierwszy stopień składał się z dwóch rakiet S2.1150 i miał 18,9 m długości. Służyły one do startu oraz osiągnięcia wysokości i prędkości przelotowej. Następnie uruchamiał się silnik pulsacyjny RD-012U, napędzający drugi stopień. Dysponował on osiągami pozwalającymi na rozwinięcie prędkości 3,1-3,3 Macha na pułapie 18-25,5 km. Według założeń, paliwo miało starczyć na 8000-8500 km, jednak w trakcie testów udało się uzyskać zasięg tylko 6500 km. Głowica bojowa ważyła 2190 kg. Według założeń, pocisk miał lecieć do celu na pułapie 18 km, a przed atakiem miał wznieść się na wysokość 25 km i w locie nurkowym uderzyć w cel. Osiągnięcie wysokości przelotowej miało zajmować do 2,5 godziny.

Pierwszy próbny lot pocisku miał miejsce 1 lipca 1957 roku, ale zakończył się katastrofą. Dopiero 22 maja 1958 roku, podczas 5 lotu pocisk poprawnie wystartował i możliwe było rozpoczęcie prób. Wykazały one jednak, że zużycie paliwa znacząco przekracza założenia, przez co zasięg był o wiele mniejszy od planowanego. Dodatkowo w trakcie prób potwierdziły się obawy, że taki pocisk jest wrażliwy na zakłócenia i elektroniczne systemy zagłuszające, które mogły doprowadzić do zmiany kursu i rozbicia pocisku.

Prowadzone w kolejnych latach próby pozwoliły na wyeliminowanie części problemów, ale było już za późno, aby Burja weszła do eksploatacji. Udane próby pocisków R-7 sprawiły, że to one weszły do służby, natomiast prace nad pociskiem manewrującym zostały wstrzymane w grudniu 1960 roku.

Głównym powodem przerwania prac były słabe osiągi pocisku w porównaniu do pocisków balistycznych (prędkość około 3 Machów wobec około 20 Machów w przypadku R-7), za mały zasięg, podatność na zakłócenia sygnału, oraz skomplikowana i droga w produkcji konstrukcja (wykorzystywano bowiem elementy tytanowe).

Warto w tym miejscu dodać, że równolegle z Burją prowadzono prace nad podobnymi pociskami, m.in. M-40 Buran, które również nie weszły do eksploatacji. Doświadczenie z prób tych pocisków wykorzystywano przy pracach nad Burją.


Discover more from SmartAge.pl

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Wspieraj SmartAge.pl na Patronite
Udostępnij.
SmartAge.pl
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.