SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Tajniacy – recenzja
    • Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)
    • Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa
    • Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      7 lutego 2023

      Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)

      6 lutego 2023

      Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      7 lutego 2023

      Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)

      6 lutego 2023

      Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      6.3
      8 lutego 2023

      Tajniacy – recenzja

      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Lekki bombowiec PZL.23 Karaś
    Lekki bombowiec PZL.23 Karaś
    Lekki bombowiec PZL.23 Karaś
    Artykuły

    Lekki bombowiec PZL.23 Karaś

    Michał BanachBy Michał Banach11 listopada 2020Updated:11 listopada 2020Brak komentarzy5 Mins Read
    W momencie wybuchu II wojny światowej w 1939 roku podstawowymi lekkimi bombowcami Polskich Sił Powietrznych były samoloty PZL.23 Karaś, zaprojektowane w połowie lat 30. w oparciu o koncepcję samolotów liniowych, stworzoną jeszcze na przełomie lat 20. i 30.

    Geneza

    Na początku lat 30. podstawowymi samolotami rozpoznawczymi i lekkimi bombowcami Polskich Sił Powietrznych były samoloty Breguet XIX i Potez XXV. Samoloty te były już jednak całkowicie przestarzałe, dysponowały zbyt słabymi osiągami i uzbrojeniem, a ich konstrukcja nie spełniała oczekiwań ówczesnego pola walki. Zdając sobie sprawę z wad tych maszyn, dowództwo sił powietrznych zleciło Państwowym Zakładom Lotniczym opracowanie nowego „samolotu liniowego” jak wówczas określano ten typ maszyn.

    Polskie samoloty na Salonie Lotniczym w Paryżu - widać min. PZL P.24 i PZL.23 Karaś
    Polskie samoloty na Salonie Lotniczym w Paryżu – widać min. PZL P.24 i PZL.23 Karaś

    Według założeń, samolot miał mieć metalową konstrukcję, stałe podwozie i zamknięty kokpit. Przenoszone wyposażenie i uzbrojenie miało natomiast pomagać w realizowaniu zadań zarówno rozpoznawczych jak i atakowania celów naziemnych. Projekt samolotu został opracowany przez zespół kierowany przez inż. Stanisława Praussa w latach 1931-1932. Podczas prac wykorzystano doświadczenia z prac nad projektem samolotu pasażerskiego PZL-19. Następnie przystąpiono do prac nad prototypem, który ukończono i oblatano dopiero latem 1934 roku.

    Początek eksploatacji

    Maszyna otrzymała oznaczenie PZL.23/I Karaś i wyposażona była w silnik Bristol Pegasus IIM o mocy 590 KM. Podczas prób wyszły na jaw liczne wady konstrukcyjne oraz projektowe, które częściowo wyeliminowano w drugim prototypie – PZL.23/II. W tej wersji zmieniono położenie silnika, przeprojektowano kadłub, a mocowania do bomb umieszczono pod płatem, a nie we wnętrzu kadłuba. W trzecim prototypie – PZL.23/III podniesiono dodatkowo fotel pilota, aby polepszyć pole widzenia. Maszyna w tej konfiguracji została wysłana na próby wojskowe.

    Prototyp PZL.23/I Karaś
    Prototyp PZL.23/I Karaś

    W trakcie intensywnych prób pojawiły się jeszcze problemy z drganiami ogona, ale udało się je wyeliminować. Maszyna przeszła próby pozytywnie i została skierowana do produkcji seryjnej, jednak nie oznaczało to, że samolot nie miał negatywnych cech, z którymi walczono przez cały okres jego eksploatacji. Duże obciążenie powierzchni nośnych, słaby, zawodny silnik i słaba konstrukcja podwozia sprawiały, że eksploatacja PZL.23 pełna była wypadków i awarii. Samoloty był również dosyć ociężałe w przypadku zabrania pełnego ładunku bomb.

    Pierwsza seria produkcyjna tych samolotów, licząca 40 egzemplarzy oznaczona była jako PZL.23A. Na podstawie doświadczeń z ich eksploatacji opracowano wersję PZL.23B (210 egzemplarzy) z mocniejszym silnikiem PZL Bristol Pegaz VIII o mocy 710 KM. W 1936 roku opracowano jeszcze wersję PZL.42, w której zastosowano nowy układ statecznika i poprawiono osiągi, ale prace zakończono na jednym prototypie. Kolejnym wariantem był PZL.43 Czajka, opracowany dla Sił Powietrznych Bułgarii. Zbudowano 54 maszyny tego typu. Od polskich maszyn różniły się one mocniejszymi silnikami i przedłużonym kadłubem.

    PZL.23 Karaś
    PZL.23 Karaś

    Działania wojenne

    W momencie rozpoczęcia działań wojennych w służbie było około 120 PZL.23B i kilkadziesiąt PZL.23A, pozostałe maszyny były albo w rezerwie, albo wymagały remontów lub uległy wypadkom. Już od pierwszych dni walk, Karasie był intensywnie wykorzystywane zarówno do zadań rozpoznawczych jak i atakowania celów naziemnych, w tym kolumn pojazdów. 2 września jedna maszyna tego typu zbombardowała fabrykę w Oławie, dokonując pierwszego podczas II wojny światowej nalotu na terytorium Niemiec.

    Ze względu na słabe osiągi, PZL.23 ponosiły duże straty w trakcie tych misji – chociaż skuteczność nalotów była całkiem dobra. Słabe uzbrojenie obronne sprawiało również, że maszyny te były łatwym celem dla niemieckich myśliwców. Kolejnym problemem była słaba konstrukcja podwozia, przez co operujące z polowych lotnisk samoloty często ulegały wypadkom.

    Wrak PZL.23 Karaś
    Wrak PZL.23 Karaś

    Walki przetrwało 11 PZL.23B i około 20 PZL.23A, które ewakuowano do Rumunii, gdzie zostały internowane, a następnie wcielone do służby w Rumuńskich Siłach Powietrznych. Co ciekawe, podobno pojedyncze egzemplarze przetrwały do 1946 roku.

    Dane taktyczno-techniczne

    PZL.23 Karaś miał 9,7 m długości i 14 m rozpiętości skrzydeł, a maksymalna masa startowa wynosiła 2893 kg. Napęd stanowił (wersji B) dziewięciocylindrowy silnik PZL Bristol Pegaz VIII o mocy 710 KM, zapewniający prędkość maksymalną 365 km/h, ograniczoną jednak w praktyce do 319 km/h, oraz zasięg 1260 km. Uzbrojenie składało się z dwóch karabinów maszynowych kalibru 7,7 mm po jednym na stanowisku pod kadłubem i za kokpitem, oraz jednego karabinu maszynowego kalibru 7,92 mm strzelającego do przodu. Teoretycznie ładunek bomb mógł wynosić 700 kg, jednak praktycznie zwykle nie przenoszono więcej niż 600 kg bomb. Załoga składała się z 3 osób.

    Rozbity rumuński PZL.23 Karaś
    Rozbity rumuński PZL.23 Karaś

    Podsumowanie

    Załogi Karasi zadały spore straty niemieckim oddziałom lądowym, jednak nie były w stanie znacząco wpłynąć na przebieg działań wojennych. W momencie wybuchu II wojny światowej samoloty te mimo stosunkowo młodego wieku, dysponowały zbyt małymi osiągami, przez co były łatwym celem dla niemieckich myśliwców. Chociaż opracowano ich następcę – PZL.46 Sum, samoloty te nie weszły do służby przed wybuchem wojny.

    Z jednej strony samoloty te powstały w oparciu o dosyć przestarzałą koncepcję samolotów rozpoznawczych, które miały dodatkowo pełnić rolę bombowców, ale z drugiej były to tzw. maszyny pola walki, czyli samoloty, które miały wspierać oddziały lądowe i zwalczać cele naziemne oraz nękać kolumny wroga. Gdyby Karasie dysponowały lepszymi osiągami i silniejszym uzbrojeniem, być może byłyby zdecydowanie lepsze w tej roli.

    PZL.46 Sum
    PZL.46 Sum

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleGdy gładzik w MacBook’u odmawia współpracy
    Next Article Tajemnica zatonięcia K-141 Kursk. Krzyk z lodowatych głębin cz. 2 – film
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    30 stycznia 20233 Mins Read

    Hanriot H.110 – wielki myśliwiec i wielka porażka

    23 stycznia 20232 Mins Read

    D-1 Cykacz – pierwszy projekt Jerzego Dąbrowskiego

    16 stycznia 20232 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    6.3
    8 lutego 2023

    Tajniacy – recenzja

    7 lutego 2023

    Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)

    6 lutego 2023

    Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

    5 lutego 2023

    Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    25 maja 20190

    „Zatopiona dzwonnica” w Kalazinie

    Obok miasta Kalazin, w obwodzie twerskim w Rosji znajduje się utworzone w 1939 roku jezioro…

    Biznes
    10 czerwca 20210

    Jak inwestować w Bitcoin w 2021 roku?

    Specjaliści twierdzą, że Bitcoin wciąż ma przed sobą obiecujące perspektywy. Nie ma jednak jednoznacznej odpowiedzi,…

    Militaria
    12 września 20140

    Wojsko Polskie – zdjęcia cz.1

    W ostatnim czasie wiele się mówi o Wojsku Polskim i jego możliwościach w kontekście wydarzeń…

    Artykuły
    9 kwietnia 20221

    Obiekt 279 – UFO-tank

    Radziecki czołg ciężki Obiekt 279 jest jednym z najbardziej niecodziennych pojazdów pancernych jakie kiedykolwiek zbudowano.…

    Fotografia
    10 listopada 20165

    Leica Rifle Camera na sprzedaż

    Na aukcji sprzętu fotograficznego 30th WestLicht, która odbędzie się 19 listopada wystawione zostaną dwa bardzo…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.