Ruchome schody na stałe wpisały się w krajobraz współczesnych miast. Możemy je spotkać w centrach handlowych, na dworcach a czasami nawet poza budynkami. Jest to jeden z wynalazków, który zrewolucjonizował sposób poruszania się po budynkach. Oficjalnie historia ruchomych schodów rozpoczęła się 15 marca 1892 roku, nieoficjalnie, dobrych kilkadziesiąt lat wcześniej.
Pierwszy patent na tzw. “obrotowe schody” (ang. revolving stairs) otrzymał 9 marca 1859 Nathan Ames. Jego wynalazek składał się z obracającej się taśmy, na której umieszczone były stopnie. Wynalazek był bardzo ciekawy, ale nigdy nie przerodził się w działający prototyp.
Rysunek patentowy schodów zaprojektowanych przez Nathana Amesa
Wszystko zmieniło się w 1891 roku za sprawą Jesse Reno. Opatentował on kilka rozwiązań technicznych, które stały się podstawą pierwszych schodów ruchomych. 15 marca 1892 roku Reno otrzymał patent na tzw. Endless Conveyo. Nie były to jednak do końca schody, tylko taśma, ustawiona pod kątem 25 stopni. Po raz pierwszy wynalazek Reno umieszczono Nowym Jorku na Coney Island w 1896 roku. Równolegle Charles D. Seeberger i George A. Wheeler otrzymali patenty na własne schody ruchome, różniące się głównie kształtem stopni i mechanizmami.
Schody ruchome zamontowane w 1928 roku w metrze w London. Zaprojektował je Charles Holden (fot. Topical Press Agency/Getty Images)
W 1899 roku Seeberger odkupił patenty Wheelera i rozpoczął współpracę z firmą Otis, specjalizującą się w budowie wind. Korzystając z doświadczenia inżynierów w firmie, połączył oba projekty i rozpoczął produkcję pierwszych seryjnych schodów ruchomych. W 1911 roku Otis wykupił patenty na ruchome schody Jesse Reno. W pierwszych latach XX wieku wykorzystywano wiele różnych rodzajów schodów ruchomych. Ostatecznie w 1921 roku firma Otis zaprezentowała pierwsze ruchome schody przypominające swoim wyglądem i zasadami działania współczesne projekty. Od tego czasu nastąpiła standaryzacja konstrukcji tego typu.
Stare schody ruchome w jednym z domów towarowych w Nowym Jorku
W Europie pierwsze ruchome schody zamontowano w Harrodsie w Wielkiej Brytanii i zaprezentowano publicznie 16 listopada 1898 roku. Natomiast w Polsce pierwsze ruchome schody zbudowano w Katowicach pod koniec lat 30-tych (niestety niewiele wiadomo na ten temat). Warto dodać, że wcześniej, 2 kwietnia 1930 roku uruchomiono ruchome schody w domu towarowym Wertheim we Wrocławiu (wówczas należącym do Niemiec).
Po wojnie pierwsze schody ruchome w naszym kraju uruchomiono 22 lipca 1949 roku w Warszawie przy jednym z przejść Trasy W-Z. Składały się z 3 części o długości 30 m. Wykorzystywano je do 30 czerwca 1997 roku, kiedy to uległy awarii. Podjęto wówczas decyzję o gruntownym remoncie całego przejścia i konstrukcji schodów, które uruchomiono ponownie 21 lipca 2005 roku.
Centrala sterująca schodami ruchomymi przy trasie W-Z w Warszawie – obecnie nie wykorzystywana
Współcześnie schody ruchome są stałym elementem wielu budynków, zwłaszcza centrów handlowych, lotnisk, dworców itp. Pozwalają nie tylko przyśpieszyć przepływ ludzi, ale również ułatwiają wielu osobom przemieszczanie się.
Współczesne ruchome schody