Zbudowany w 1914 roku krążownik liniowy HMS Tiger był dziesiątym okrętem tej klasy, który wszedł do służby w Royal Navy. Okręt wykorzystywano podczas I wojny światowej, a po jej zakończeniu jednostkę przeniesiono do służby szkolnej i rezerwowej. Niektórzy historycy uznają ten okręt za najpiękniejszy brytyjski krążownik liniowy.
Geneza
Na początku XX wieku, Royal Navy zaczęła wprowadzać do służby nowy typ okrętów liniowych – tzw. krążowniki liniowe (ang. battlecruisers). Okręty te miały łączyć cechy krążowników (szybkość) i pancerników (uzbrojenie i częściowo opancerzenie). W praktyce jednostki te dysponowały dobrymi osiągami i stosunkowo dużą siłą ognią, ale często kosztem opancerzenia, które nie zawsze zapewniało odpowiedni poziom ochrony najważniejszych części okrętu.
Do 1912 roku w Wielkiej Brytanii zbudowano 3 typy krążowników liniowych, każdy liczący po 3 jednostki. W planie na rok budżetowy 1911/1912 wpisany został jeszcze jeden krążownik liniowy, który miał być 10 jednostką tej klasy w Royal Navy. Okręt miał wykorzystywać doświadczenia z prac nad pancernikami typu Iron Duke oraz krążownikami liniowymi typu Lion.
Pracami projektowymi zajmował się E. L. Atwood, a wspierał go Philip Watts. Stworzyli oni trzy projekty koncepcyjne nowego okrętu, które przedstawiono Admiralicji. Ta wybrała jeden z nich pod koniec 1911 roku, jednak za sprawą interwencji nowego Pierwszego Lorda Admiralicji, Winstona Churchilla, projekt poddano modyfikacjom, mającym na celu zwiększenie mocy siłowni. Ostatecznie projekt zaakceptowano 19 grudnia 1911 roku, a 21 grudnia oficjalnie ogłoszono przetarg na budowę okrętu, mającego otrzymać nazwę HMS Tiger.
Jedyny w swoim rodzaju
2 marca 1912 roku na wykonawcę okrętu wybrano stocznię John Brown and Co. w Clydebank. Oficjalne zamówienie wpłynęło 4 kwietnia, a stępkę pod okręt położono 20 czerwca 1912 roku. Wodowanie okrętu miało miejsce 15 grudnia 1913 roku a prace wykończeniowe miały trwać do końca 1914 roku.
HMS Tiger miał 214 m długości i wyporność całkowitą 33 790 ton. Napęd stanowiły dwa zespoły turbin parowych o mocy 85 000 KM, zapewniające prędkość maksymalną 28 węzłów oraz zasięg 3300 mil morskich, czyli 6100 km przy prędkości 24 węzłów. Uzbrojenie okrętu składało się z 8 dział kalibru 343 mm (był to ostatni brytyjski okręt liniowy zaprojektowany z myślą o działach tego kalibru) w 4 dwudziałowych wieżach, 12 dział kalibru 152 mm, 2 działa przeciwlotnicze kalibru 76 mm (HMS Tiger był pierwszym, dużym brytyjskim okrętem liniowym uzbrojonym w działa przeciwlotnicze) oraz 4 podwodne wyrzutnie torped kalibru 533 mm. Pancerz okrętu miał grubość 229 mm w pasie burtowym a pokład chronił pancerz o grubości 51 do 76 mm. Wieże i barbety chronione był pancerzem o grubości 229 mm a mostek chronił pancerz o grubości 254 mm. Załoga okrętu liczyła w momencie wejścia do służby 1121 oficerów i marynarzy, a pod koniec wojny załogę zwiększono do 1459 oficerów i marynarzy.
Duży nacisk podczas prac projektowych położono na zapewnienie okrętowi jak najlepszych systemów celowniczych. Krążownik otrzymał kalkulator artyleryjski Dreyer Table Mk IV i dalmierz centralny Barr & Stroud FQ2. Zainstalowano również dalocelownik, pozwalający na celowanie wszystkimi wieżami. W razie uszkodzenia powyższych systemów, każda wieża dysponowała własnymi systemami celowniczymi. W 1917 roku w trakcie modernizacji zainstalowano również centralę kierowania ogniem dział kalibru 152 mm.
Wyposażenie dodatkowe okrętu składało się z platformy startowej dla myśliwca Sopwith Camel na wieży Q, oraz brezentowego hangaru, które zainstalowano w 1917 roku. Po I wojnie światowej w trakcie modernizacji kotły okrętu przystosowano do opalania paliwem płynnym, a uzbrojenie przeciwlotnicze nieznacznie wzmocniono o kilka dodatkowych dział.
Wybuch I wojny światowej sprawił, że przyśpieszono prace wykończeniowe i próby okrętu. Oficjalnie HMS Tiger wszedł do służby 3 października 1914 roku, a przez kolejnych kilka tygodni równocześnie prowadzono prace wykończeniowe i poprawki, treningi załogi oraz pierwsze patrole bojowe. Już 16 grudnia 1914 roku okręt wziął udział w swojej pierwszej misji bojowej, ale nie zakończonej walką.
24 stycznia 1915 roku HMS Tiger wraz 4 innymi krążownikami liniowymi, 7 krążownikami lekkimi i 35 niszczycielami wziął udział w bitwie na Dogger Bank, gdzie zatopiono niemiecki krążownik pancerny Blücher. Chociaż bitwa zakończyła się pozytywnie dla Royal Navy, Admiralicja była bardzo niezadowolona z skuteczności Tigera, który dysponując nowoczesnymi systemami kierowania ogniem nie uzyskał zbyt wielu trafień w cel.
Po bitwie załoga okrętu przystąpiła do intensywnych ćwiczeń. Na przełomie maja i czerwca 1916 roku HMS Tiger wziął udział w kolejnej, największej bitwie Royal Navy – bitwie jutlandzkiej. Z powodu błędów w dowodzeniu, również i tym razem załoga Tigera nie odniosła większych sukcesów, a sam okręt doznał lekkich uszkodzeń.
Dalsza służba okrętu była już zdecydowanie spokojniejsza. Mimo kilku okazji, HMS Tiger nie wziął udziału w żadnej bitwie. Po wojnie okręt pełnił rolę jednostki flagowej Eskadry Krążowników Liniowych Floty Atlantyckiej aż do wejścia do służby HMS Hood. Przez pewien czas okręt pozostawał w rezerwie, ale na mocy postanowień traktatu waszyngtońskiego okręt przekształcono w jednostkę szkolną.
W 1929 roku Tiger wrócił do służby liniowej gdy HMS Hood poddawany był modernizacji. Na mocy traktatu londyńskiego podjęto jednak decyzję o jego wycofaniu z służby, co nastąpiło 28 kwietnia 1931 roku. 15 maja przeniesiono go do rezerwy a 26 lipca skreślono z listy floty. W 1932 roku okręt zezłomowano, kończąc jego historię.
Podsumowanie
HMS Tiger był jedynym okrętem swojego typu, chociaż według niektórych źródeł Royal Navy rozważała zamówienie siostrzanej jednostki. Krążownik był w swoim czasie jednym z najlepiej uzbrojonych i wyposażonych krążowników liniowych Royal Navy. Mimo to, nie odegrał znaczącej roli podczas I wojny światowej. Mimo swoich możliwości bojowych okręt po wojnie stał się przestarzały i nawet wprowadzane modyfikacje nie zwiększały jego możliwości bojowych, zwłaszcza w porównaniu do nowszych okrętów.
