HMS Delhi – od krążownika po krążownik przeciwlotniczy

Zbudowany w 1919 roku HMS Delhi był jednym z okrętów typu Danae (należały do niego również HMS Dragon i HMS Danae, które pływały pod polską banderą jako ORP Dragon i ORP Conrad). W swojej długiej karierze okręt wziął udział w licznych rejsach międzynarodowych, a w 1941 roku został przebudowany na krążownik przeciwlotniczy.

Okręty typu Danae, określane również jako krążowniki lekkie typu D, były serią 8 (planowano 12) brytyjskich okrętów, będących rozwinięciem krążowników typu C. W stosunku do poprzedników, nieznacznie je powiększono, co pozwoliło na zamontowanie silniejszego uzbrojenia. HMS Delhi należał do drugiej transzy okrętów tego typu, zamówionych w lipcu 1917 roku. Stępkę pod niego położono 29 października 1917 roku, a wodowanie miało miejsce 23 sierpnia 1918 roku. Do służby okręt wszedł w czerwcu 1919 roku i otrzymał numer D47.

Delhi miał 136 m długości i wyporność standardową 4850 ton. Napęd stanowiły dwie turbiny parowe o mocy 40 000 KM, zapewniające prędkość maksymalną 29 węzłów oraz zasięg 6700 mil morskich (12 400 km). W momencie zbudowania okręt posiadał 6 dział kalibru 152 mm, oraz po dwa działa kalibru 76,2 mm i 40 mm. Dodatkowo okręt posiadał cztery trzyrurowe wyrzutnie torped kalibru 533 mm. Pancerz okrętu miał grubość 38-76 mm w pasie burtowym, 25 mm na pokładzie i 76 mm na mostku. Załoga liczyła około 450 oficerów i marynarzy.

Krążownik wszedł do służby po zakończeniu I wojny światowej, ale ze względu na sytuację w Rosji, oddelegowano go do eskadry Bałtyckiej, wspierającej działania przeciwko bolszewikom. Następnie okręt został przeniesiony do floty atlantyckiej. W 1923 roku wraz z kilkoma innymi okrętami Delhi wszedł w skład eskadry Empire Cruise of the Special Service Squadron. Zadaniem grupy było eskortowanie krążowników liniowych HMS Hood i HMS Repulse podczas ich rejsów kurtuazyjnych.

Następnie okręt wszedł w skład floty śródziemnomorskiej, a w 1925 roku trafił do Chin, gdzie wspierał brytyjskie operacje przeciwko piratom. Po powrocie, poddano go remontowi i modernizacji, a następnie wysłano w kolejny daleki rejs, tym razem na Pacyfik i do Australii oraz Nowej Zelandii.  Na początku lat 30. Delhi wysłano na Karaiby, gdzie wykorzystywano go w działaniach u wybrzeży Dominiki. W 1933 roku okręt powrócił na morze Śródziemne, gdzie pozostał przez kolejnych kilka lat, uczestnicząc m.in. w działaniach u wybrzeży Hiszpanii, w trakcie hiszpańskiej wojny domowej. W tym czasie okręt stoczył pojedynek z hiszpańskim krążownikiem Canarias, odnosząc uszkodzenia.

Wraz z wybuchem II wojny światowej HMS Delhi został skierowany do Scapa Flow, Okręt wyszedł w morze dzień przed zatopieniem pancernika HMS Royal Oak. Początkowo krążownik brał udział w operacjach przechwytywania niemieckich statków handlowych na Morzu Północny. W listopadzie o mały włos nie wziąłby udział w pojedynku z pancernikami Scharnhorst i Gneisenau. W 1940 roku krążownik rozpoczął służbę na Morzu Śródziemnym, biorąc udział w starciach z włoskimi okrętami, oraz po upadku Francji również z jednostkami należącymi do Vichy.

W maju 1941 roku okręt trafił do Brooklyn Navy Yard w USA, gdzie poddano go gruntownej modernizacji. W ramach prac wymieniono całe uzbrojenie okrętu, przekształcając go w krążownik przeciwlotniczy. W ramach prac zainstalowano 5 wież z działami kalibru 127 mm, 2 poczwórne działka kalibru 40 mm oraz 12 działek kalibru 20 mm. Wymieniono również system kierowania ogniem, tak, aby zwiększyć możliwości zwalczania samolotów.

Po modernizacji zakończonej w grudniu 1941 roku HMS Delhi wrócił na Morze Śródziemne, gdzie pozostał do końca wojny. W tym czasie okręt wziął udział w bardzo wielu operacjach, zarówno zapewniając wsparcie przeciwko samolotom, jak i ostrzeliwując pozycje na lądzie. 12 lutego 1945 roku okręt został uszkodzony w zatoce koło miasta Split, po tym jak niemiecka motorówka wypełniona materiałami wybuchowymi uderzyła w okręt pomocniczy LCF-8.

Ze względu na skalę uszkodzeń, okręt prowizorycznie załatano, ale ostatecznie zrezygnowano z pełnego remontu. Uznano, że mający swoje lata krążownik jest zbyt stary aby opłacało się go remontować. Ostatecznie 22 stycznia 1948 roku sprzedano go na złom, a rozbiórka rozpoczęła się w kwietniu 1948 roku.

W swojej długiej karierze HMS Delhi odbył wiele podróży zagranicznych i rejsów kurtuazyjnych, a w trakcie działań wojennych był intensywnie wykorzystywany podczas wielu operacji. Chociaż pierwotnie zbudowano go jako tradycyjny lekki krążownik, najbardziej intensywnym etapem jego kariery był czas po przebudowie na krążownik przeciwlotniczy. W tej roli okręt był o wiele skuteczniejszy, jednak jego znaczenie było całkowicie lokalne i nie miało dużego wpływu na ogólny przebieg działań wojennych.