Rewolucja w odzieży outdoorowej dokonała się pod koniec lat 60. ubiegłego wieku. To wtedy powstały materiały, które okazały się wiatro- i wodoszczelne, a przy tym zapewniały dobrą oddychalność. Co ciekawe – niektóre z tych materiałów powstały przez przypadek i miały być stosowane do produkcji namiotów lub śpiworów. Szybko okazało się, że idealnie sprawdzą się w kurtkach turystycznych i w ten sposób powstały modele, które nosimy do dzisiaj.
Impregnacja woskiem – legendarny G-1000 od Fjällräven
Jeden z pierwszych przełomów w produkcji odzieży outdoorowej związany jest z Åke Nordinem, założycielem firmy Fjällräven. Åke wyposażył członków Skandynawskiej Ekspedycji na Grenlandię w 1966 roku w namioty oraz plecaki. Okazały się one tak dobre, że po zakończeniu wyprawy zasugerowano mu wykonanie odzieży, która będzie posiadała podobne parametry – chroniła przed opadami i śniegiem, a jednocześnie oddychała. Åke posiadał materiał, który spełniał te warunki, ale w zamyśle miał być on przeznaczony do produkcji namiotów. Okazało się jednak, że idealnie sprawdzi się do produkcji kurtek.
Mowa o G-1000 – tkaninie, która do dzisiaj uważana jest za jeden z najlepszych materiałów outdoorowych. Materiał G-1000 został dodatkowo nawoskowany mieszaniną parafiny i wosku pszczelego i w ten sposób w 1968 roku powstała legendarna kurtka Greenland Jacket. Model ten do dzisiaj jest obecny w sklepach turystycznych, a kurtki trekkingowe od Fjällräven od ponad 50 lat uważane są za jedne z najlepszych.
Najważniejsze wodo- i wiatroodporne materiały opracowano w latach 60.
Membrana Gore-Tex odkryta w firmie produkującej osłony do kabli
Również pod koniec lat 60. XX wieku odkryta została membrana, nazwana później Gore-Tex. Materiał ten powstał właściwie przez przypadek w firmie, która produkowała teflonowe osłony do kabli elektrycznych. Pewnego dnia syn właścicieli postanowił podgrzać materiał stosowany na osłonę i rozciągnąć go z całej siły. Wynikiem tego eksperymentu było powstanie tworzywa, które nie przepuszczało wody, ale ze względu na wysoką porowatość bardzo dobrze “oddychało”. Właściciel firmy szybko znalazł zastosowanie dla tego materiału – zaczął stosować go do produkcji namiotów. Następnie nawiązał współpracę z marką The North Face i w ten sposób na rynek trafiły pierwsze membranowe kurtki outdoor.
Laminowanie membrany
Membrana posiadała bardzo wysoką wodoszczelność, ale nie mogła stanowić wierzchniej warstwy, ponieważ była dosyć delikatna i mogła ulec uszkodzeniom mechanicznym. Dlatego pokrywana jest laminatem, który ją chroni. I właśnie ze względu na konstrukcję laminatu dzielone są kurtki outdoorowe.
Początkowo wiele materiałów ochronnych wykorzystywano tylko podczas ekspedycji naukowych
Takie skróty, jak L 2, L 2,5 oraz L 3 informują o tym, z ilu warstw składa się kurtka. I tak modele L 2 to połączenie membrany z warstwą wierzchnią oraz podszewką. Ponieważ były one dosyć ciężkie, to powstały kurtki L 2,5, pozbawione podszewki. W tym materiale membrana jest chroniona od zewnątrz i od wewnątrz specjalnymi powłokami. Z kolei laminaty trójwarstwowe (L 3) to zespolenie membrany z warstwą wierzchnią i wewnętrzną. Tego typu kurtki są bardziej wytrzymałe niż modele L 2,5, ale posiadają gorsze parametry oddychalności.
Co ciekawe – niedawno pojawiły się też modele kurtek, w których membrana stanowi pierwszą warstwę. Jak wspominaliśmy – na początku takie rozwiązanie nie wchodziło w grę. Technologia jednak wciąż się rozwija i rok temu swoją premierę miał laminat, w którym membrana widoczna jest gołym okiem. To rozwiązanie nazwane zostało GORE-TEX® Active products with SHAKEDRY™ Product Technology.
Impregnacja opatentowana przez markę Patagonia
Najlepsi producenci odzieży outdoorowej chętnie korzystają z uznanych technologii, czyli np. membran Gore-Tex, ale często proponują również swoje rozwiązania. Przykładowo – amerykańska marka Patagonia posiada opatentowany rodzaj impregnacji o nazwie Deluge® DWR. Powłoka DWR (durable water repelent) stosowana jest od lat w odzieży i wyposażeniu turystycznym, ale Patagonia postanowiła znacznie wydłużyć żywotność impregnatu. Według zapewnień producenta Deluge® DWR pozostaje w stanie nienaruszonym nawet przez kilka lat. Co więcej – impregnat ten tak świetnie chroni przed wodą, że w kurtkach softshellowych pozwala na całkowitą rezygnację z membrany.
