Fotografia lotnicza – poradnik cz. 1 – 5 podstawowych rad jak zrobić lepsze zdjęcia lotnicze

4. Obróbka – wybór programu

Mając wybrane zdjęcia, czas na ich obróbkę. W fotografii lotniczej – zarówno spotterskiej jak i ogólnej lotniczej, obróbka jest jednym z najważniejszych elementów procesu twórczego. Robiąc zdjęcia w RAW-ach, dostaniemy znakomity materiał do pracy, który wymaga jednak wywołania w odpowiednim programie.

Programów do obróbki zdjęć jest bardzo wiele. Najpopularniejszym zestawem jest chyba Adobe Lightroom i Photoshop. Oba programy dają najwięcej możliwości edycji zdjęć, ale równocześnie mają jedną istotną wadę – dostępne są obecnie tylko w modelu subskrypcyjnym, z roczną lub miesięczną opłatą. Cena pakietu fotograficznego Adobe (zawierającego Lightrooma i Photoshopa) może jednak być dla niektórych zbyt wysoka, zwłaszcza, jeśli fotografia jest tylko naszym hobby. Z drugiej strony, możliwości jakie zapewnia ten zestaw są trudne do uzyskania w innych, konkurencyjnych programach.

Z alternatywnych programów na uwagę zasługuje jednak Luminar. Program ten pod wieloma względami przewyższa Lightrooma (zwłaszcza w możliwościach niektórych narzędzi, które pozwalają na nadawanie efektów podobnych, a nawet lepszych niż w Nik Collection, który jest również bardzo popularny wśród fotografów), a w innych dorównuje programowi Adobe (biblioteka mediów, presety i maski). Wadą może być nieco odmienny interfejs, do którego trzeba się przyzwyczaić.

Co istotne, program ten kupujemy raz – na kilka lat, ponieważ twórcy tego programu udostępniają przez 2-3 lata zwykle kilka darmowych aktualizacji do danej wersji, a później do sprzedaży trafia kolejna wersja z znacznie rozbudowanymi narzędziami. Mimo to cały czas możemy korzystać z starszej wersji programu. Luminar spokojnie może więc zastąpić Lightrooma, ale dalej nie oferuje takich możliwości edycji jak Photoshop. Warto również dodać, że Luminar może współpracować z Lightroomem jako plugin, pozwalający na łatwe i szybkie przerzucanie zdjęć z jednego programu do drugiego.

Osobiście korzystam z połączenia Lightrooma, w którym archiwizuję zdjęcia i wykonuję podstawową obróbkę z Luminarem, w którym dopracowuję szczegóły zdjęć, jeśli tego wymagają. W niektórych sytuacjach korzystam z Photoshopa, głównie w celu oczyszczania zdjęć z zbędnych elementów i poprawiania większych niedoskonałości.

5. Obróbka – praca z zdjęciem

Niezależnie od tego w jakim programie będziemy pracować, podstawowa obróbka jest taka sama. W pierwszej kolejności trzeba zadbać o włączenie korekcji obiektywu (teleobiektywy cechują się sporymi winietami i czasami zniekształceniami, które trzeba skompensować korekcją), a następnie w zależności od wartości ISO, będziemy musieli odszumić zdjęcie i np. lekko je wyostrzyć. Nie warto przekraczać wartości 25 punktów przy odszumianiu, ponieważ utracimy zbyt dużo szczegółów. Wyostrzenie też nie powinno być za mocne – koniecznie trzeba zastosować maskę, aby nie wyostrzać zbędnych elementów zdjęcia.

Reszta zależy od naszych preferencji, można śmiało powiedzieć, że w obróbce chodzi o to, aby nasze zdjęcie wyglądało tak jak je czuliśmy, gdy je robiliśmy. Pamiętajmy, że pliki RAW są szare, mało kontrastowe i bez kolorów, więc musimy zadbać o przywrócenie właściwych kolorów (jeśli chcemy uzyskać naturalny wygląd, w pierwszej kolejności suwakiem Saturation, a dopiero potem Vibrance) i kontrastu (zwykle wartość +25 jest wystarczająca). Bardzo przydatny będzie suwak Highlight, który przy ujemnych, nawet skrajnych wartościach pomoże nam wyciągnąć szczegóły z nieba (możliwe, że równocześnie będziemy musieli ustawić suwak Bieli na plus, aby uzyskać optymalny efekt).

Suwak Shadows pozwoli natomiast odzyskać zacienione części zdjęcia, przy czym równocześnie suwak Czerni w ujemnych wartościach pomoże uzyskać naturalny wygląd zdjęcia. Musimy jednak pamiętać, że wyciągając cienie, znacząco zwiększamy szumy w tych partiach zdjęcia. Jeśli chcemy eksperymentować, możemy również pracować krzywymi, jednak wymaga to wprawy i zawsze zależy od tego konkretnego zdjęcia, na którym pracujemy.

W zdjęciach lotniczych bardzo przydatny jest efekt Clarity, który zwłaszcza w przypadku samolotów wojskowych znakomicie wyciąga szczegóły poszycia. Nie można jednak z nim przesadzić, ponieważ przy zbyt wysokich wartościach pojawi się efekt duchów przy krawędziach. W najnowszej wersji Lightrooma Classic CC dostępny jest również suwak Tekstury (w Luminarze jego odpowiednikami, zapewniającymi większą kontrolę nad efektem końcowym są suwaki Microstructure, Structure i Detail Enchancer), który pozwala wyciągnąć szczegóły samolotu i nieba. Również i z nim nie można jednak przesadzić, ponieważ zbyt duże wartości nadadzą zdjęciu niezbyt udany efekt HDR.

Ostatnim etapem obróbki jest kadrowanie zdjęcia. Ze względu na specyfikę tej dziedziny fotografii, praktycznie zawsze będziemy musieli nieco dopasować zdjęcie. Bardzo ważne jest wybranie odpowiedniego formatu zdjęcia – 16×9 lub 4×3. Ten pierwszy spisuje się najlepiej, ponieważ przy bryle samolotów pozbywamy się zbędnego nieba. W zdjęciach spotterskich oczekuje się, że samolot zajmie cały kadr od brzegu do brzegu. O ile w wielu przypadkach jest to dobre, w niektórych sytuacjach sprawi, że zdjęcie stanie się nudne. Dodanie nieco pustej przestrzeni przed lub za samolotem da efekt przestrzeni – samolot leci skądś lub dokądś.

W trakcie kadrowania, zwłaszcza zdjęć, w których widać ziemię, ważne jest aby zadbać o horyzont. Podstawowa zasada to „horyzont ma być prosto”. Zwłaszcza w zdjęciach spotterskich jest to bardzo ważne. W zdjęciach z nieco artystycznym zacięciem sprawa wygląda znowu nieco inaczej. Czasami pochylenie horyzontu nada fotografii więcej dynamiki, pod warunkiem jednak, że zrobimy to z głową. Jeśli już przekrzywiamy horyzont, warto zrobić to na tyle mocno, aby było wiadomo, że nie jest to efekt niedbalstwa, tylko zamierzone działanie. Nie do każdego kadru będzie to jednak pasowało, więc warto poeksperymentować.

Podsumowanie

Fotografia lotnicza jest trudna i wymagająca, ale równocześnie bardzo satysfakcjonująca. Zrobienie dobrego zdjęcia wymaga sporo pracy, ale efekt może być niesamowity. Ten poradnik zawiera jedynie najważniejsze porady, które przydadzą się przede wszystkim początkującym fotografom. Od czegoś trzeba jednak zacząć, dlatego w kolejnych tekstach poruszę bardziej szczegółowo niektóre kwestie już omówione.

Jeśli po przeczytaniu tego poradnika macie jakieś pytania, śmiało piszcie w komentarzach. Również, jeśli chcielibyście abym w kolejnych częściach omówił jakieś konkretne kwestie, śmiało dajcie znać.

Więcej moich zdjęć znajdziecie na mojej stronie www, oraz w galeriach na Flickerze, 500px i Instagramie.