W Blakeshall Estate, w hrabstwie Worcestershire w Wielkiej Brytanii znajduje się kompleks podziemnych tuneli Drakelow Tunnels z czasów II wojny światowej, które zbudowano jako tajną podziemną fabrykę. Po wojnie obiekt przekształcono w rządowy bunkier. Obecnie opuszczony kompleks stopniowo zyskuje nowe życie jako muzeum.
Geneza
Napięta sytuacja międzynarodowa w latach 30. sprawiła, że w 1935 roku brytyjski rząd zaczął zdawać sobie sprawę z ryzyka wybuchu kolejnej wojny światowej. W przypadku wojny, Brytyjskie władze w szczególności obawiały się zniszczenia fabryk lotniczych, produkujących samoloty potrzebne do obrony Wysp Brytyjskich. Rozpoczęto wówczas prace nad projektem podziemnych fabryk. Obiekty miały być w pełni tajne, ukryte pod ziemią i przygotowane do przejęcia produkcji w wypadku zniszczenia głównych fabryk.
Wraz z wybuchem II wojny światowej program budowy podziemnych fabryk został uruchomiony. W kwietniu 1941 roku podjęto decyzję o rozpoczęciu budowy podziemnej fabryki w pobliżu wsi Kinver i miasta Kidderminster w hrabstwie Worcestershire. Jako miejsce budowy wybrano Blakeshall Estate, ponieważ miejsce to nadawało się bardzo dobrze do zbudowania podziemnego kompleksu. Obiekt otrzymał nazwę Drakelow Underground Dispersal Factory.
Podziemna fabryka
Budowa kompleksu ruszyła w czerwcu 1941 roku. Koszt prac szacowano na 285 000 funtów (współcześnie około 14,2 mln funtów), a ich zakończenie miało mieć miejsce w lipcu 1942 roku. Z powodu trudnej sytuacji wojennej, prace przebiegały powoli, a koszty znacząco przekroczyły planowany budżet. Dopiero w listopadzie 1942 roku rozpoczęto montaż pierwszych maszyn, a w maju 1943 roku fabryka uzyskała pełną moc produkcyjną.
Kompleks miał powierzchnię 26 471 m², przy czym 2/3 przeznaczono na fabrykę rezerwową firmy Rover, produkującą silniki lotnicze i części do nich, natomiast pozostałą część przeznaczono na magazyn dla RAFu. Oprócz części podziemnej, na powierzchni zbudowano kilka mniejszych obiektów pomocniczych, związanych z fabryką. Do 1945 roku fabryka funkcjonowała jako obiekt zapasowy dla innych tajnych fabryk Rovera, a większość produkcji stanowiły silniki i części do silników Mercury i Pegasus. Po wojnie kompleks przekształcono w podziemną fabrykę silników Meteor do czołgów.
Zimna wojna i czasy współczesne
W 1958 roku podjęto decyzję o przekształceniu kompleksu w rządowy bunkier, mieszczący 325 osób. W tunelach urządzono pomieszczania komunikacyjne, magazyny oraz pomieszczenia socjalne. Obiekt pozostawał tajny do 1963 roku, kiedy to jego istnienie zostało ujawnione podczas manifestacji członków organizacji Committee of 100.
W kolejnych latach obiekt zaczął stopniowo zmieniać przeznaczenie. Kolejne modernizacje zwiększały jego możliwości, ale równocześnie podjęto decyzję o zmniejszeniu obsady bunkra do 134 osób. W trakcie prac modernizacyjnych wymieniono drzwi pancerne oraz unowocześniono wyposażenie elektroniczne i komunikacyjne.
Wraz z końcem zimnej wojny, istnienie bunkra w Drakelow przestało mieć sens. Obiekt opuszczono, a z czasem sprzedano prywatnemu właścicielowi. Pozostawiony własnemu losowi kompleks zaczął popadać w ruinę. Jego fragmenty z czasem zaczęto wykorzystywać jako magazyny. Z czasem pojawiły się plotki o rzekomych duchach, które można było spotkać w tunelach. Tunele zyskały renomę nawiedzonych, jednak była to bardziej wmówiona sława.
Właściciel kompleksu podjął decyzję o przekształceniu terenu w nowoczesne osiedle, co oznaczałoby zburzenie tuneli. Gdy informacja o tym dotarła do opinii publicznej, zawiązany został specjalny komitet, którego członkowie starali się nie dopuścić do likwidacji tuneli. Ostatecznie ich działania okazały się skuteczne. Plan budowy osiedla upadł, a stowarzyszenie zaczęło przygotowywać się do przekształcenia nieużywanych tuneli w muzeum. Ostatecznie na początku 2021 roku pomysł przekształcenia kompleksu w muzeum zyskał aprobatę.
Muzeum ma zająć zaledwie 1800 m² kompleksu, ale równocześnie podjęto decyzję o rezygnacji z udostępniania reszty kompleksu do innych celów (wcześniej tunele wykorzystywano sporadycznie jako plany filmowe, organizowano rozgrywki airsoftowe, oraz wycieczki dla “poszukiwaczy duchów”.
