Budd RB Conestoga – samolot z stali nierdzewnej

Podczas II wojny światowej nastąpił gwałtowny rozwój technologii lotniczej. Testując różne rozwiązania konstruktorzy projektowali często oryginalne i nietypowe samoloty. Jedną z takich konstrukcji był wykonany w znacznej mierze z stali nierdzewnej Budd RB Conestoga.

W związku z niedoborem aluminium, potrzebnego do produkcji używanych przez amerykańskie siły powietrzne samolotów, w 1942 roku w Departamencie Wojny powstał pomysł zaprojektowania samolotu wykonanego z stali nierdzewnej. Materiał ten nie był powszechnie używany w przemyśle lotniczym, ale wraz z przestawieniem się amerykańskiego przemysłu na produkcję wojenną, powstały nadwyżki stali nierdzewnej.

W zaistniałej sytuacji US Navy, a później również USAAF złożyły w firmie Budd Company zamówienie na samolot transportowy w którym wykorzystano by stal nierdzewną zamiast aluminium. Firma ta miała duże doświadczenie w produkcji wagonów kolejowych, karoserii samochodowych i autobusowych oraz innych produktów z stali nierdzewnej, ale nie miała doświadczenia w budowie samolotów. Mimo to, zespół inżynierów z Budd Company rozpoczął prace nad samolotem, który otrzymał oznaczenie RB-1, a w wersji wojskowej C-93. Prace przedłużały się i ostatecznie zakończyły się oblotem maszyny 31 października 1943 roku. Za sterami zasiadł Guy Miller, a maszyna nosiła oficjalne oznaczenie Budd RB Conestoga.

Miał on 21 m długości, 30 m rozpiętości skrzydeł i maksymalną masę startową 15 359 kg. Ładowność wynosiła 4400 kg, co przekładało się na 24 spadochroniarzy w pełnym wyposażeniu, 24 rannych na noszach i 16 siedzących lub jedna ciężarówka o masie 1,5 tony lub ambulans. Dostęp do ładowni był możliwy przez boczne drzwi, lub opuszczaną tylną rampę. Piloci zajmowali miejsce w kokpicie nad ładownią co było w tamtym czasie nowością.

Pierwsze próby wykazały, że Conestoga może wystartować z ładunkiem o masie blisko 5 ton z pasa o długości zaledwie 280m. W toku dalszych prób ustalono, że samolot ogólnie spisuje się dobrze, ale cierpi na niedobór mocy. Zastosowane czternastocylindrowe silniki Pratt & Whitney R-1830-92 Twin Wasp o mocy 1200 KM (takie same jak w C-47) były zbyt słabe.Zapewniały one prędkość maksymalną 317 km/h i przelotową 266 km/h, a zasięg wynosił 1100 km.

Dodatkowo problemy sprawiało podwozie, które nie zawsze wysuwało się równocześnie. Lista drobnych problemów trapiących Conestoga była na tyle duża, że USAAF wycofało się z zamówienia na 600 maszyn seryjnych, a US Navy ograniczyło zamówienie z 200 do 20 samolotów (w tym 3 prototypów). Maszyny dostarczono w połowie 1944 roku, ale ze względu na niewielką skalę produkcji, nie wprowadzono ich do szerokiej eksploatacji, ani oficjalnie nie wprowadzono do służby liniowej.

Już na początku 1945 roku US Navy podjęła decyzję o wycofaniu wszystkich maszyn tego typu i przekazaniu ich na sprzedaż. 12 egzemplarzy kupiła firma National Skyway Freight Corp, a 4 trafiły do Flying Tigers Line. Nowi właściciele używali samoloty tego typu przez kilka lat, ale z powodu licznych problemów technicznych oraz katastrof, w latach 50. większość z nich wycofano z eksploatacji. Do naszych czasów przetrwał jeden egzemplarz Conestogi, który znajduje się w Pima air Museum, gdzie czeka na odrestaurowanie.