Autor: Michał Banach

Zagłębiając się w zabudowania tworzące Osiedle Kosmonautów w Poznaniu można natrafić na około 21-metrowy betonowy schron stojący bez większego sensu tuż obok budynków, które są wyraźnie od niego młodsze. Jest to schron przeciwlotniczy zbudowany w 1944 roku przez Niemców. Obecnie stoi pusty i nieużywany.

W latach 40. i 50. rozwój techniki sprawił, że wielu konstruktorów próbowało projektować coraz to bardziej nietypowe pojazdy, zwłaszcza latające. Jedną z takich oryginalnych maszyn były zaprojektowane w USA platformy latające Hiller VZ-1 Pawnee i ONR model 1031-A-1.

W mieście Ronda w Hiszpanii znajduje się most Puente Nuevo zbudowany pod koniec XVIII wieku. Sam most znajduje się nad 120 m wąwozem i przez lata wykorzystywany był również jako więzienie.

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku wprowadzono w Polsce Stan Wojenny. Decyzją Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) na ulice polskich miast wyprowadzono dziesiątki tysięcy żołnierzy, milicjantów i funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Do dnia dzisiejszego decyzja ta wzbudza olbrzymie kontrowersje.

Pod koniec I wojny światowej US Navy złożyło w zakładach Curtissa zamówienie na nowy myśliwiec eskortowy dla bombowców. Aby sprostać wymaganiom, maszyna otrzymała układ trójpłatowy. Ostatecznie Curtiss 18 nie wszedł do seryjnej eksploatacji.

Hiszpańska motoryzacja kojarzy się głównie z marką Seat. Mało kto wie, że w latach 1951-1958 firma Pegaso, specjalizująca się w produkcji samochodów ciężarowych wypuściła na rynek krótką serię samochodów sportowych Pegaso Z-102, uznawanych przez wielu za „hiszpańskie ferrari”.

W latach 80. w ZSRR rozpoczęto prace nad nowym typem łodzi latających napędzanych silnikami odrzutowymi. Samoloty te miały pełnić rolę maszyn rozpoznawczych, ratowniczych oraz bombowców i samolotów zwalczania okrętów podwodnych (ZOP). Zbudowano jeden prototyp Berijew Be-42 (A-40 Albatros), po czym program zamknięto.

Każdy kraj, który uczestniczył w II wojnie światowej ma swoją datę rozpoczęcia wojny. Dla nas datą tą będzie 1 września 1939 roku. Dla Brytyjczyków i Francuzów będzie to 3 września 1939 roku a dla Amerykanów będzie to 7 grudnia 1941 roku. To właśnie w ten dzień, we wczesnych godzinach porannych samoloty japońskiej marynarki wojennej dokonały ataku z zaskoczenia na amerykańską bazę floty w Pearl Harbor na Hawajach.

W 1913 roku Gianni Caproni zaprojektował jednopłatowy samolot rozpoznawczy Caproni Ca.18. Na podstawie doświadczeń z prac nad maszyną powstał myśliwiec Caproni Ca.20. Samolot nie wszedł jednak do eksploatacji, a jedyny zbudowany prototyp przetrwał w oryginalnym stanie do naszych czasów.

Pod koniec lat 30. w Wielkiej Brytanii opracowano kilka projektów myśliwców, w których główne uzbrojenie umieszczono nie w skrzydłach, a w wieżyczce za kokpitem. Jedną z takich konstrukcji był Hawker Hotspur. Samolot został oblatany już po oblocie Boulton Paul Defianta, przez co nie wszedł do produkcji seryjnej.

Zaprojektowany w latach 50. McDonnell 119 miał być samolotem dyspozycyjnym stworzonym na potrzeby US Air Force. Z racji skomplikowanych przepisów przetargowych, projekt musiał powstać przed złożeniem oficjalnego zamówienia. Ostatecznie jednak maszyna nie zyskała zainteresowania i po zbudowaniu jednego prototypu i nieudanej próbie pozyskania cywilnych klientów, zrezygnowano z dalszych prac.

Obsługa baz badawczych na Antarktydzie nie należy do łatwych zadań. Dostarczanie zaopatrzenia do nich to skomplikowana operacja wymagająca zaangażowania różnych pojazdów, a większość dostaw odbywa się drogą morską. Tylko czasami korzysta się z samolotów, które lądują na lodowych pasach startowych lub nielicznych utwardzonych lotniskach.  2 listopada 2021 roku Airbus A340 linii Hi Fly jako pierwszy samolot tego typu wylądował na Antarktydzie na lodowym pasie startowym.

Proces projektowania i budowy zapór zarówno tworzących sztuczne zbiorniki wodne jak i będących częścią elektrowni wodnej to skomplikowany i wymagający proces. W przypadku budowanej w latach 1916-1923 w Włoszech zapory Gleno od początku popełniono bardzo wiele błędów, które ostatecznie doprowadziły do katastrofy, w której zginęło 356 osób.

Stany Zjednoczone były pierwszym państwem, które wprowadziło do służby lotniskowce o napędzie nuklearnym i przez wiele lat wydawało się, że żaden inny kraj nie pójdzie w ich ślady. Dopiero w latach 80. we Francji podjęto decyzję o budowie nowoczesnego lotniskowca wyposażonego w taki właśnie napęd – Charles de Gaulle (R91). Okręt wszedł do służby 18 maja 2001 roku.

Rankiem 4 lipca 1989 roku w belgijskiej miejscowości Kortrijk doszło do jednej z bardziej nietypowych katastrof lotniczych. Radziecki MiG-23, którego pilot katapultował się w pobliżu Kołobrzegu przeleciał pozbawiony kontroli i rozbił się uderzając w blok mieszkalny. Zginęła jedna osoba.

Ze względu na swoje położenie geograficzne, Finlandia musi posiadać sporą flotę lodołamaczy, zdolnych do utrzymywania drożności szlaków wodnych prowadzących do najważniejszych fińskich portów. Zbudowany w 1952 roku lodołamacz Voima jest najstarszym tego typu statkiem w Finlandii, który cały czas pozostaje w eksploatacji.

Tytuł asa myśliwskiego uzyskuje pilot, który zestrzelił przynajmniej 5 samolotów wroga. W historii najskuteczniejszym pilotem (który uzyskał najwięcej potwierdzonych i niepotwierdzonych zestrzeleń) jest Erich Hartmann. Urodził się on w 1922 roku, czyli 6 lat po tym jak tytuł asa myśliwskiego zdobył pierwszy pilot w historii, Jean Navarre.

W latach 20. na Ostrowie Tumskim w Poznaniu, jedynej dużej wyspie na Warcie, która przetrwała do naszych czasów zbudowano Elektrownię Garbary. W latach 60. przekształcono ją w elektrociepłownię EC-I, która pozostawała w eksploatacji do 2016 roku. Obecnie po kilku próbach znalezienia kupca, obiekt i przylegające do niego tereny zostały sprzedane w celu zamienienia ich na tereny mieszkalne.

Koncepcja budowy i eksploatacji w siłach zbrojnych wodnosamolotów i łodzi latających o napędzie odrzutowym w ZSRR zrodziła się już pod koniec lat 40. W 1956 roku oblatany został bombowiec patrolowy Berijew Be-10, który jak się szybko okazało, ustępował tradycyjnym wodnosamolotom.

Statki do badań sejsmicznych typu Ramform Titan uznawane są za jedne z najdziwniejszych i najbrzydszych na świecie. Niecodzienny kształt ich kadłubów związany jest z potrzebą holowania specjalnej aparatury badawczej. Obecnie w eksploatacji są 4 jednostki tego typu, wykorzystywane przez norweską firmę Petroleum Geo-Services.

Systemy monitoringu miejskiego i dużych obszarów, a nawet monitoring domowy – wszystkie wymagają zastosowania odpowiednich, specjalistycznych rozwiązań, aby móc w pełni zapewnić ochronę zwłaszcza najbardziej newralgicznych miejsc.

Zbudowany w 1884 roku w Wielkiej Brytanii kablowiec CS Mackay-Bennett wykorzystywany był przez amerykańską firmę Commercial Cable Company. W swojej długiej i intensywnej karierze statek wziął udział w jednej misji, która przyćmiła całą jego wcześniejszą i późniejszą historię. W 1912 roku jego załoga otrzymała zadanie wyłowienia ciał ofiar zatonięcia Titanica.

Boeing 787 Dreamliner jest jednym z najnowszych samolotów pasażerskich Boeinga. Wyróżnia się wygodnym i nowoczesnym wnętrzem kabiny pasażerskiej i niższymi kosztami eksploatacji w porównaniu do starszych konstrukcji. Jednym z użytkowników tego typu samolotów są Polskie Linie Lotnicze LOT.

Zbudowany w 1944 roku Consolidated R2Y powstał jako samolot pasażerski dla US Navy. Według założeń samolot miał być wykorzystywany do przewożenia personelu i ładunków do dalekich baz na Pacyfiku. Ostatecznie zbudowano jeden prototyp, który szybko wycofano z służby i przekazano liniom American Airlines.

Zaprojektowany na przełomie lat 60. i 70. Dassault Mercure był jednym z pierwszych projektów cywilnego samolotu pasażerskiego, który powstał w zakładach Dassault Aviation. Ostatecznie projekt okazał się porażką, a produkcja zamknęła się na liczbie zaledwie 10 maszyn seryjnych oraz 2 prototypów.

Data 11 listopada związana jest z wieloma rocznicami i ważnymi wydarzeniami historycznymi. Rocznica zakończenia I wojny światowej, odzyskania przez Polskę niepodległości czy też otworzenia słynnej Route 66. Dla Poznaniaków jest to jednak data związana z jednym z ważniejszy świąt w mieście – Dniem Św. Marcina. Największym symbolem tego święta jest natomiast Rogal Świętomarciński. Oto 10 najważniejszych ciekawostek na jego temat.

Oblatany tuż przed końcem II wojny światowej Nakajima Kikka był pierwszym japońskim odrzutowcem. Zaprojektowano go w oparciu o ogólną koncepcję niemieckiego myśliwca Messerschmitt Me 262, od którego znacząco różnił się jednak układem konstrukcji i ogólną koncepcją wykorzystania. Zbudowano 2 prototypy i zaczęto budowę kolejnych 23 maszyn.

Mówi się, że są przy użyciu WD-40, duct tape i trytytki można naprawić wszystko. Chociaż w tym stwierdzeniu za dużo prawdy nie ma, bez wątpienia są to wyjątkowo przydatne przedmioty i środki. Co istotne, wszystkie powstały albo na zamówienie wojska, albo dosyć przypadkowo, a nie z myślą o masowym zastosowaniu.