AMX-40 – francuski zapomniany czołg eksportowy

Zaprojektowany w latach 60. czołg AMX-30 był całkiem udaną konstrukcją i osiągnął spory sukces eksportowy. W latach 80. czołg ten był już jednak przestarzały, w związku z czym we Francji rozpoczęto poszukiwania jego następcy. Konsorcjum GIAT postanowiło wówczas opracować na własną rękę nowy czołg eksportowy, który otrzymał oznaczenie AMX-40.

Geneza

Czołgi AMX-30 w kilku wersjach znalazły się na uzbrojeniu m.in. sił zbrojnych Kataru, Arabii Saudyjskiej, Wenezueli, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Chile, Cypru, Grecji oraz Hiszpanii. Główną zaletą tych czołgów była dopracowana konstrukcja i całkiem niezłe możliwości bojowe jak na czołg podstawowy I generacji.

W 1975 roku na bazie zmodernizowanego wariantu AMX-30B2 rozpoczęto prace nad nowym modelem eksportowym, który otrzymał oznaczenie AMX-32. Czołg otrzymał nowsze wyposażenie, dodatkowe opancerzenie, system ochrony ABC, oraz możliwość przezbrojenia w armatę kalibru 120 mm dzięki zastosowaniu nowej, większej wieży. Oficjalnie zaprezentowano go w 1982 roku, ale mimo starań, nie udało się znaleźć nabywców.

W związku z niepowodzeniem projektu AMX-32, konsorcjum GIAT, odpowiedzialne za produkcję czołgu podjęło decyzję o rozpoczęciu po raz kolejny na własny koszt, prac nad całkowicie nowym czołgiem eksportowym. Od początku zakładano, że czołg ten będzie lepszy od AMX-30B2, ale będzie oferowany tylko na eksport, ponieważ równocześnie trwały prace nad czołgiem zaprojektowanym z myślą o francuskiej armii.

AMX-40

Nowy czołg został opracowany całkowicie od podstaw (co ciekawe, prace nad nim ruszyły już w 1980 roku), jedynie z wykorzystaniem doświadczeń z prac nad AMX-32. Zaprezentowano go oficjalnie w 1983 roku, ale mimo starań, również i tym razem nie udało się znaleźć chętnych do jego zakupu. W związku z tym po kilku latach projekt został skasowany, a 4 zbudowane prototypy pozostały jedynymi, jakie powstały.

Czołg miał 6,8 m długości (z lufą 10 m), 3,2 m szerokości i 2,4 m wysokości, oraz masę 43,7 tony. Napęd stanowił silnik diesla Poyaud V12X o mocy 1100 KM, zapewniający prędkość maksymalną 70 km/h na drodze i zasięg 600-850 km. Przedni pancerz miał konstrukcję kompozytową, ale nie jest znana jego dokładna grubość (teoretycznie miał chronić przed pociskami kalibru 100 mm, ale nie wiadomo na jakim dystansie).

Uzbrojenie czołgu składało się z armaty GIAT G1 kalibru 120 mm z zapasem 40 pocisków, umieszczonego w wieży, ale w oddzielnym jarzmie działka M693 kalibru 20 mm z zapasem 578 pocisków, przystosowanego również do zwalczania celów powietrznych, a także dwóch karabinów maszynowych ANF1 kalibru 7,62 mm. Działo otrzymało stabilizację i system kierowania ogniem COTAC (taki sam jak w AMX-30B2), a załoga czołgu liczyła 4 żołnierzy.

Aby zwiększyć zapewniany poziom ochrony, znajdujący się w wieży magazyn amunicyjny (mieszczący 19 pocisków) otrzymał system przegród, dzięki którym w przypadku trafienia w niego, siła eksplozji miała być kierowana poza czołg. Pod względem wielkości i wagi, AMX-40 był stosunkowo małym czołgiem, zwłaszcza w porównaniu do innych ówczesnych czołgów II i III generacji. Pod względem możliwości bojowych, był to natomiast przedstawiciel II generacji czołgów podstawowych.

Ciężko jednoznacznie powiedzieć, dlaczego AMX-40 nie powtórzył sukcesu swojego poprzednika. Powodem mogła być konkurencja w postaci czołgów Leopard 2, które stawały się w latach 80. jednym z najważniejszych, eksportowanych czołgów podstawowych (nie licząc konstrukcji radzieckich). Ponadto AMX-40 mimo polepszonego opancerzenia, nie zapewniał wystarczająco dobrego poziomu ochrony. Kolejnym problemem tego czołgu był fakt, że w latach 80. większość potencjalnych nabywców pozyskała już inne typy czołgów, które zastąpiły konstrukcje I generacji.

Szczegółowe zdjęcia czołgu AMX-40 można znaleźć pod TYM linkiem.