Po 17 latach budowy, 1 czerwca 2016 roku oficjalnie zainaugurowano otwarcie najdłuższego i najgłębszego tunelu kolejowego na świecie – Gotthard-Basistunnel (pol. Tunel bazowy Świętego Gotarda), przebiegającego przez Alpy. Ma on 57 km długości, a w najgłębszym miejscu znajduje się 2,3 km od szczytu gór. Tunel będzie mieć olbrzymi wpływ na transport kolejowy w Europie.
Decyzję o budowie tunelu ostatecznie podjęto 29 listopada 1998 roku po referendum przeprowadzonym przez szwajcarskie władze (i kilku wcześniejszych testowych referendach). Prace nad tunelem rozpoczęto na dobre w 2003 roku od wstępnych wierceń.
15 października 2010 roku ekipy drążące tunel z dwóch kierunków spotkały się pod ziemią w okolicach wioski Sedrun. W sierpniu 2015 roku zakończono prace wykończeniowe w tunelu i rozpoczęto jego testy. Oficjalnie tunel otworzono 1 czerwca 2016 roku, ale dopiero 11 grudnia 2016 roku rozpoczęto jego regularną eksploatację.
Tunel składa się w praktyce z dwóch równoległych, jednokierunkowych tuneli o średnicy 9,15 m i oddalonych od siebie o około 40 m. Tunele są ze sobą połączone przejściami technicznymi co 325 m, które służą również do ewakuacji w sytuacjach awaryjnych. Łączna długość wszystkich tuneli (kolejowych i technicznych) to 151,8 km.
Budowa tunelu kosztowała 11 mld euro, pochodzących głównie z wpływów z podatków oraz kilku pożyczek. W trakcie prac śmierć poniosło 9 robotników. Budowa tunelu była bardzo trudna, ponieważ grunt w tym rejonie składa się z bardzo wielu różnych skał i piasku. Dodatkowo w trakcie prac pod ziemią temperatura często dochodziła do 40 °C.
Tunel Gotthard – Basistunnel znacząco przyśpieszy podróże pociągami przez Alpy, ponieważ dzięki swojej konstrukcji pociągi pasażerskie będą w stanie podróżować tunelem z prędkością 200 km/h, a pociągi towarowe 140 km/h.
Skróceniu o godzinę ulegnie czas podróży między Zurychem a Mediolanem (do 2 godzin i 40 minut) oraz między Bazyleą a Mediolanem (o dwie godziny) do 3 godzin i 30 minut. Według planów, tunel będzie obsługiwać codziennie 260 pociągów towarowych i 65 pasażerskich.
