W połowie lat 50. w NRD rozpoczęto prace projektowe nad pierwszym w tym kraju odrzutowym samolotem pasażerskim. Maszyna miała być rozwinięciem maszyn budowanych w trakcie wojny przez Junkersa. Niestety mimo wielkich planów cały projekt okazał się totalną porażką. Baade 152 wykonał w całej swojej historii jedynie 3 loty.
Baade 152
Historia samolotu Baade 152 (znanego również jako Dresden 152 jak i VL-DDR 152) sięga 1956 roku. W Dreźnie w zakładach VEB Flugzeugwerke rozpoczęto wówczas prace nad eksperymentalnym samolotem pasażerskim dla NRD-owskich linii lotniczych. Szefem projektu był Brunolf Baade, pracujący podczas II wojny światowej w zakładach Junkersa. Po wojnie trafił do ZSRR jako jeniec, a do NRD wrócił w latach 50.
Od samego początku prace miały dosyć chaotyczny przebieg, ponieważ konstruktorom i pomysłodawcom projektu brakowało konkretnego planu na wykorzystanie nowych samolotów. W związku z tym w trakcie prac projektowych powstał dziwaczny samolot pasażerskich cechujący się wieloma niecodziennymi i często nieprzydatnymi dla maszyn pasażerskich rozwiązaniami.
Zbudowano 2 prototypy zdolne do lotu oraz jeden do testów naziemnych. Po raz pierwszy samolot zaprezentowano 30 kwietnia 1958 roku podczas prób kołowania. Pierwszy lot odbył się 4 grudnia 1958 roku i trwał 35 minut. Niestety w trakcie drugiego lotu samolotu, 4 marca 1959 roku maszyna rozbiła się w niewyjaśnionych okolicznościach.
Mimo rozpoczęcia śledztwa, nigdy nie wykazano przyczyn katastrofy. Najbardziej prawdopodobnym wydaje się być awaria techniczna. Równocześnie pojawiły się teorie spiskowe mówiące o radzieckim sabotażu, zwłaszcza, że władze ZSRR negatywnie patrzyły na prace nad Baade 152.
Do 1960 roku prowadzono testy naziemne i badania dwóch pozostałych prototypów, które miały pomóc w wykryciu przyczyny katastrofy. 26 sierpnia 1960 roku w powietrze wzbił się drugi prototyp, a trzeci lot miał miejsce 4 września.
W wyniku przeprowadzonych po lotach analiz wykryto serię poważnych usterek technicznych i cały projekt przerwano w 1961 roku. Oprócz problemów technicznych program budowy samolotu pasażerskiego spotkał się z niechęcią NRD-owskich linii lotniczych, które wolały korzystać z kupowanych w ZSRR sprawdzonych maszyn (zapewne pod naciskiem ze strony ZSRR).
W połowie 1961 roku po programie Baade 152 pozostały jedynie zdjęcia i kilka fragmentów kadłuba drugiego prototypu. Całą resztę zezłomowano (łącznie ze znajdującymi się w produkcji kadłubami maszyn seryjnych).
Konstrukcja
Baade 152 był odrzutowym samolotem pasażerskim. Maszyna miała 31 m długości i 26 m rozpiętości skrzydeł, a maksymalna masa startowa wynosiła 46,5 ton. Samolot napędzały 4 silniki turboodrzutowe Pirna 014 (prototypy używały jednak różnych silników m.in. RD-9). Zapewniały one prędkość maksymalną 920 km/h i przelotową około 800 km/h. Zasięg w zależności od konfiguracji i ładunku wynosił około 2000-2500 km.
Załogę samolotu stanowiło 5-6 osób. Na pokładzie w zależności od konfiguracji można było pomieścić od 48 do 72 pasażerów i od 1570 kg do 1280 kg ładunku. Pierwszy prototyp posiadał nietypowe podwozie główne rozmieszczone centralnie pod kadłubem oraz małe koła podpierające na końcach skrzydeł.
Inną ciekawostką, typową dla maszyn tworzonych w Bloku Wschodnim było przeszklenie na nosie, gdzie znajdowało się stanowisko nawigatora. Była to pozostałość po ewentualnym wojskowym zastosowaniu samolotu jako maszyny transportowej. Drugi prototyp nie posiadał przeszklenia, a podwozie składało się z wózków zamontowanych pod gondolami silnikowymi.
Niespełnione marzenie
Samolot pasażerski Baade 152 był jednym z wielu prototypów jakie powstały w różnych państwach Bloku Wschodniego, ale nigdy nie weszły do seryjnej eksploatacji. Powodów klęski tego projektu było wiele. Od błędów konstrukcyjnych i małego doświadczenia, po brak pomysłu na wykorzystanie takiej maszyny.
Dodatkowo naciski ze strony władz ZSRR nie tylko na konstruktorów, ale również na linie lotnicze utrudniały prace. Ostatecznie NRD-owskie linie lotnicze zakupiły samoloty pasażerskie Tupolew Tu-124.
